"W wielu miejscach naddunajskiej przestrzeni - szczególnie w Austrii, ale także we Włoszech, we Francji i w tak zwanych krajach Europy Wschodniej - mitteleuropejska retoryka stała się obsesyjnym poszukiwaniem własnej tożsamości, w którą potajemnie się wątpi i dlatego ostentacyjnie podkreśla, narcystycznym, tautologicznym rezonerstwem, mechaniczną idealizacją, która często staje się metaforą realnego protestu przeciwko teraźniejszości,, lecz częściej jest przepustką do polityczno-kulturowego zachowania «status quo» (jak w stosunku do dominacji sowieckiej w krajach Europy Wschodniej, a na Zachodzie amerykańskiego stylu życia). Dyskurs na temat Mitteleuropy łączy wymuszoną celebrację z równie wymuszoną krytyką, a wszystko w atmosferze konieczności powtarzania wciąż tych samych klisz. Mitteleuropa stała się metaforą dobrą na każdą okazję, może oznaczać wszystko i przeciwieństwo wszystkiego, reakcyjne nostalgie i wyzwoleńcze aspiracje, zamknięcie i otwarcie, postęp i wstecznictwo".

Z Przedmowy


Claudio Magris, urodzony w 1939 roku w Trieście, emerytowany profesor literatury niemieckiej, jest pisarzem i publicystą od półwiecza związanym z "Corriere della Sera". Jego bogatą twórczość przełożono na niemal wszystkie języki świata. Po polsku ukazało się kilkanaście jego książek, m.in. "Dunaj", "Mikrokosmosy", "Inne morze", "Podróż bez końca", a także kilkadziesiąt esejów w periodykach kulturalnych, szczególnie w kwartalniku "Zeszyty Literackie". Magris jest laureatem wielu nagród, m.in. Nagrody im. Herdera, Erasmus Prize czy Nagrody Pokojowej Księgarzy Niemieckich; w Polsce w 2009 roku w Sejnach uhonorowany został tytułem Człowieka Pogranicza, a w 2017 roku Europejskie Centrum Solidarności przyznało mu nagrodę Ambasadora Nowej Europy za zbiór esejów "O demokracji, pamięci i Europie Środkowej" (MCK, Kraków 2016).


[Wydawnictwo Austeria, 2019]