Posłowie wybrali patronów roku 2024. Wśród nich znaleźli się przedstawiciele świata literatury: Marek Hłasko, Kazimierz Wierzyński, Melchior Wańkowicz oraz Zygmunt Miłkowski.

W 2024 r. przypada 90. rocznica urodzin Marka Hłaski - wybitnego polskiego prozaika i autora scenariuszy filmowych. Debiutował w 1954 r. opowiadaniem "Baza Sokołowska", a wysokie noty krytyków, Nagrodę Literacką Wydawców i uznanie czytelników zdobył tomem opowiadań "Pierwszy krok w chmurach". "Marek Hłasko był pisarzem, który potrafił nasycić banalne motywy i tematy zaczerpnięte z potocznego życia głęboką treścią egzystencjalną. Dzięki temu Jego twórczość ma wymowę uniwersalną. Swą bezkompromisowością, także wobec komunistycznej rzeczywistości, przyciągał do siebie pokolenia młodych ludzi z różnych zakątków świata" - wskazano w uzasadnieniu uchwały Sejmu.

W przyszłym roku przypada także 130. rocznica urodzin Kazimierza Wierzyńskiego. Wierzyński urodził się 27 sierpnia 1894 r. w Drohobyczu na Podkarpaciu i do końca życia wspominał piękno tamtych stron. W 1913 r. debiutował wierszem "Hej, kiedyż, kiedyż", który ukazał się w piśmie "1863" poświęconym powstaniu styczniowemu. Właściwym debiutem poetyckim Wierzyńskiego był tom wierszy "Wiosna i wino", który ukazał się w 1919 r. i został uznany za jeden z najradośniejszych zbiorów poezji w polskich dziejach. Został współtwórcą najsłynniejszej polskiej grupy literackiej Skamander. W uzasadnieniu sejmowej uchwały określa się go jako "wielkiego artystę słowa, niezłomnego w podtrzymywaniu ducha polskiej niezawisłości"

W 50. rocznicę śmierci upamiętniony zostanie także Melchior Wańkowicz, reportażysta i pisarz. Był jednym z najwybitniejszych polskich dziennikarzy w historii, nazywany ojcem reportażu. W 1924 r. założył wydawnictwo "Rój", którym kierował do 1939 r. Publikował m.in. w "Kurierze Warszawskim", "Wiadomościach Literackich" i "Kurierze Porannym". Był także doradcą reklamowym Związku Cukrowników Polskich, to on wymyślił słynne hasło: "Cukier krzepi". W uchwale Sejmu Wańkowicz wspominany jest jako autor powieści reportażowej "Na tropach Smętka", gdzie w lekkiej formie podróżniczej relacji podjął temat polskości, tożsamości wspólnoty narodowej konfrontowanej z przemocą i złem germanizacji. Publikacja tej powieści zmusiła go do ewakuowania się z Polski po wybuchu II wojny światowej. Opisał to w cyklu "Od Stołpców po Kair", będących zapisem jego własnych losów i zbiorem reportaży o spotkanych Polakach, losach emigrantów i tworzeniu wojsk polskich. Największy pomnik bohaterstwu polskich żołnierzy Wańkowicz wystawił w trzytomowym dziele "Bitwa o Monte Cassino". Wańkowicz był też jednym z sygnatariuszy "Listu 34".

Patronem roku 2024 będzie także Zygmunt Miłkowski – żołnierz i pisarz, działacz niepodległościowy, twórca idei obrony czynnej i skarbu narodowego. W dwusetną rocznicę urodzin pisarza, a także pułkownika powstania styczniowego, upamiętniona będzie nie tylko jego działalność niepodległościowa i wyzwoleńcza, ale także literacka. Pod pseudonimem literackim Teodor Tomasz Jeż był jednym z najpłodniejszych, obok Józefa Ignacego Kraszewskiego, pisarzy polskich. Napisał 80 powieści, w których opisywał życie Polaków i Ukraińców na terenie Rusi, XIX-wieczne wojny i powstania narodowe, dokumentował etnografię epoki oraz relacje etniczne i społeczne szlachty i chłopów, sagi rodzinne, a także był twórcą obszernej publicystyki społeczno-politycznej. W 1887 roku Miłkowski opublikował swój najważniejszy tekst polityczny "Rzecz o obronie czynnej i o skarbie narodowym", w którym poddał ostrej krytyce obronę bierną i politykę ugody z zaborcami, która ułatwiała im wynarodowianie Polaków. Był także współzałożycielem Ligi Polskiej.

W gronie patronów roku 2024 znaleźli się także: arcybiskup Antoni Baraniak, Romuald Traugutt, Wincenty Witos i rodzina Ulmów.

Źródło: sejm.gov.pl / tvn24.pl
Zdjęcia: Marek Hłasko: Friedrich / Interfoto / Forum; Kazimierz Wierzyński: Koncern Ilustrowany Kurier Codzienny / NAC; Melchior Wańkowicz: Władysław Miernicki / NAC
Opracowanie: DZ