"Jej obecne życie było jak sen chorej wyobraźni albo jak jedna z tych straszliwych fikcji, w jakich dziki geniusz poetów znajdował czasami upodobanie. Refleksje budziły tylko żal i przewidywanie grozy" - w takim to stanie umysłu St. Aubert znajduje Emily, bohaterkę gotyckiej powieści Ann Radcliffe "Tajemnice zamku Udolpho", po tym jak do szpiku zły Signor Montoni uwięził ją w ponurym, średniowiecznym zamczysku w Apeninach. Przerażenie jest chlebem powszednim Emily, borykającej się nie tylko z drapieżnymi zakusami Montoniego, ale i z groźbą rozpadu własnej osobowości.


"Tajemnice zamku Udolpho" wywarły silny wpływ na Horace'a Walpole'a, Edgara Alana Poego i większość pisarstwa spod znaku gotyckiej grozy w XVIII i XIX wieku i do dziś pozostają jedną z najważniejszych powieści w dziejach literatury europejskiej. Mało tego, dzięki nowatorskim rozwiązaniom: fabule z pogranicza snu i jawy oraz halucynacyjnemu przedstawieniu stanów psychiki bohaterów - dzieło Ann Radcliffe od dwóch wieków poraża czytelników.


[Państwowy Instytut Wydawniczy, 2023]