Ze względu na stosunkowo skromną w tym miesiącu liczbę lektur, większość z nich udało mi się podsumować recenzjami. Tu zostały tylko dwie:

Odyseja XX wieku: Sándor Márai - życie i dzieło (Meszaros Tibor) (4)
Opowieść o jednym z wielkich – nie waham się użyć tego słowa – pisarzy minionego stulecia jest nienaganna pod względem językowym, rzetelna, doskonale analizująca i podsumowująca jego twórczość (także i te tytuły, których w Polsce nie wydano), życie osobiste natomiast ukazująca stosunkowo oszczędnie (a przecież było naprawdę bogate w wydarzenia!). Dla czytelnika mającego za sobą „Wyznania patrycjusza”, „Ziemia! Ziemia!” i dzienniki jest cennym dopełnieniem, choć w zasadzie raczej w aspekcie literaturoznawczym, natomiast nie wiem, czy potrafiłby się w czytanie wciągnąć ktoś, kto twórczość Máraia zna słabiej lub wcale, bo brakuje jej tego czegoś, co sprawia, że biografię czyta się jak pasjonującą powieść.

Alcott Louisa May – Work: A Story of Experience (4)
Z lekturami angielskojęzycznymi utkwiłam na dobre w 2 połowie XIX wieku, aktualnie pozostając przy nietłumaczonych na polski (lub tłumaczonych bardzo dawno) powieściach Louisy May Alcott.
Tym razem trafiła mi się taka przeznaczona dla czytelniczek nieco starszych, niż poprzednio czytana „Old Fashioned Girl”. Jej bohaterka, Christie Devon, jest sierotą, od wczesnego dzieciństwa wychowywaną przez krewnych. Wuj Enos, nieceniący sobie wykształcenia, od początku patrzył krzywym okiem na aspiracje dużo młodszej siostry i na jej małżeństwo z równie uczonym, za to ubogim dżentelmenem, a kiedy oboje szybko pomarli, zostawiając kilkuletnie dziecko pod jego opieką, postanowił nie dopuścić, żeby i siostrzenicy poprzewracało się w głowie. Powinna siedzieć na wsi i wydać się za pierwszego przyzwoitego farmera, który jej się oświadczy. Taki już się znalazł, ale dziewczyna właśnie kończy 21 lat, uzyskując (wedle ówczesnych przepisów amerykańskich) zdolność stanowienia o sobie – a skoro tak, może dać kosza Joemu i ruszyć w świat (dokładnie rzecz biorąc, do najbliższego dużego miasta), gdzie będzie mogła sama zadecydować, jaka będzie jej przyszłość. Próbuje pracy w niemal wszystkich zawodach, dostępnych wówczas dla kobiet bez wykształcenia uniwersyteckiego: jako służąca, opiekunka osoby chorej, guwernantka, szwaczka, a nawet… aktorka („nawet”, bo nie zapominajmy, że w tamtych czasach była to profesja niewymagająca specjalistycznej edukacji i niekoniecznie bardzo popłatna, za to szanowana niewiele bardziej, niż ta jakoby najstarsza na świecie). Każdy epizod zatrudnienia kończy się fiaskiem – nie z jej winy, bo ma naprawdę dobre chęci i szybko się uczy – lata lecą, pieniądze topnieją… i w końcu Christie znajduje się na krawędzi rozpaczy. Niewiele brakuje, by w tym momencie skończyło się jej krótkie życie, ale szczęśliwy zbieg okoliczności sprawia, że ktoś, komu kiedyś pomogła, teraz pomaga jej. Co nie znaczy, że od tej chwili jej egzystencja będzie usłana różami. Jeszcze sporo problemów i nieszczęść będzie musiała po drodze napotkać, by w wieku lat czterdziestu uznać się za szczęśliwą – mimo tego, co przeszła – i spełnioną, lecz i tak nie spocznie na laurach, widząc przed sobą nowe zadanie, potrzebne już nie dla konieczności zarobienia na życie, lecz dla pożytku innych kobiet…
Gdyby nie pokaźna doza moralizatorstwa, byłaby to powieść wyśmienita, bo i uwieczniająca w jakimś wycinku historię emancypacji kobiet, i pełna nieoczekiwanych zwrotów fabuły (zwłaszcza, choć nie tylko ze względu na umiejscowienie akcji m.in. podczas wojny secesyjnej), z postaciami w większości barwnymi i wyrazistymi. Niestety, trochę za często autorka każe bohaterom przemawiać napuszonym, pełnym patosu i często wręcz propagandowym językiem, a sama wtrąca w narrację rozmaite mądrości o „prawdziwych mężczyznach”, „iście kobiecej naturze” i zesłanym z niebios przeznaczeniu, wobec czego w tych momentach lektura traci sporo powabu.