Znalazłem niedawno moją ściągę na maturę z języka polskiego. Było to jeszcze w czasach, gdy pisało się wypracowanie (esej?) na jeden z trzech (czterech? nie pamiętam) tematów. Z tym że zazwyczaj jeden temat był typowo odtwórczy – a pozostałe pozwalały „wykazać się” oczytaniem. Pomyślałem, że podczas pisania pomocne będzie podparcie się jakimś ciekawym cytatem, również spoza tych wciskiwanych w głowy uczniom na lekcjach. Zrobiłem sobie listę z myślą, że niezależnie od tematu, jakiś się przyda. Oto ona:

„Więc kimże w końcu jesteś?
– Jam częścią tej siły, która wiecznie zła pragnąc, wiecznie czyni dobro. „
(Goethe „Faust”)

„Co to jest sztuka? Prostytucja”
(Charles Baudelaire)

„Lepiej jest znosić świadomie pogardę,
Gorzej we wzgardzie zyc u swych pochlebców”
(Szekspir, „Król Lear”)

„Nie pytaj, kędy hoże dziewki
Idą stąd i na jakie brzegi
Iżbyś nie wspomniał tej przyśpiewki
Ach, gdzie są niegdysiejsze śniegi”
(François Villon „Ballada o paniach minionego czasu”)

„O nierządne królestwo i zginienia bliskie,
Gdzie ani prawa ważą, ani sprawiedliwość
Ma miejsca, ale wszytko złotem kupić trzeba!”
(J. Kochanowski „Odprawa posłów greckich”)

„Kto nie doznał goryczy ni razu,
Ten nie dozna słodyczy w niebie (…)
(…) kto nie był ni razu człowiekiem,
Temu człowiek nic nie pomoże.
Kto nie dotknął ziemi ni razu,
Ten nigdy nie może być w niebie.”
(Adam Mickiewicz „Dziady cz. II”)

„Kto za życia choć raz był w niebie;
Ten po śmierci nie trafi od razu”
(Adam Mickiewicz „Dziady cz. IV”)

„Magdalena miotała się, łkała,
Uczeń stał ze skamieniałą twarzą,
Ale gdzie milcząca Matka stała,
Nikt się nawet spojrzeć nie odważył.”
(Anna Achmatowa „Requiem”)

„Życie jest cieniem ruchomym jedynie,
Nędznym aktorem, który przez godzinę
Pyszni i miota się po scenie, aby umilknąć później na zawsze.
Jest bajką opowiedzianą przez głupca, pełnego
Furii i wrzasków, które nic nie znaczą.”
(Szekspir, „Makbet”)

„Spraw, niech się cieszę tym co mam. Niech zdrowie
Zawsze mi służy, niech myśl się nie łamie.
Starość, gdy przyjdzie, niech będzie łagodna
I pełna pieśni.„
(Horacy „O co poeta prosi Apollina”)

„Życie całe igraszką na scenie:
albo gry się naucz
i nie bierz go na serio,
albo znoś cierpienie.”
(Palladas X 72 )

„Każdy w jakimś zakątku swojej duszy wie aż nadto dobrze, że samobójstwo jest wprawdzie wyjściem, ale przecież tylko jakimś wyjściem nędznym, nielegalnym, zapasowym, i że w zasadzie szlachetniej i piękniej jest dać się pokonać przez samo życie, niż ginąć z własnej ręki."
(H. Hesse „Wilk stepowy”)

„Nie ma ucieczki przed gębą, jak tylko w inną gębę, a przed człowiekiem schronić się można jedynie w objęcia innego człowieka. Przed pupą zaś w ogóle nie ma ucieczki.”
(W. Gombrowicz „Ferdydurke”)

„Nie bój się wrogów – w najgorszym razie mogą cię zabić. Nie bój się przyjaciół – w najgorszym razie mogą cię zdradzić. Strzeż się obojętnych – nie zabijają i nie zdradzają, ale za ich milczącą zgodą mord i zdrada istnieją na świecie.”
(Bruno Jasieński)

„Ludzie są jak rzeki, woda jest we wszystkich jednakowa i wszędzie ta sama, ale rzeka bywa wąska, bystra, szeroka, spokojna, czysta, zimna, mętna, ciepła. Tak samo jest z ludźmi. Każdy człowiek ma w sobie zalążki wszystkich ludzkich cech; czasami ujawnia te, czasami znów inne, i bywa nieraz zupełnie do siebie niepodobny, pozostając jednakże wciąż sobą”
(Lew Tołstoj „Zmartwychwstanie”)

„Jeżeli można uznać choćby na jedną godzinę i choćby w jakimś jednym, wyjątkowym wypadku, że istnieje coś, co jest ważniejsze niż uczucie miłości do ludzi, to nie ma zbrodni, której nie wolno byłoby popełnić wobec ludzi nie czując się winnym.”
(Lew Tołstoj „Zmartwychwstanie”)