Wydaje mi się, że warto odkurzyć tę zapomnianą już nieco powieść, bo jest to jedna z najlepszych współczesnych książek psychologicznych.

Pewien mężczyzna, podróżujący pociągiem, udaje się do wagonu restauracyjnego, by uniknąć samotności. Tam uwagę jego zwraca człowiek siedzący bez ruchu, nie przejawiający zainteresowania zamówioną przez siebie kawą i bułką. Mężczyzna decyduje się przysiąść do niego i resztę powieści wypełniają zwierzenia owego zamyślonego człowieka, który zwie się Henryk Szalej.

Henryk, jak to często bywa, dorastał w cieniu swego wyjątkowo zdolnego, inteligentnego, zaradnego i w ogóle naj, brata. Rodzice, a zwłaszcza ojciec, nie umieli mu okazać, że jego kochają tak samo, że jest dla nich tak samo ważny, jak błyskotliwy Janek. Henryk był przeciętny. Ta przeciętność bardzo mu ciążyła, a stała się nie do zniesienia po latach pracy na stanowisku urzędniczym, podczas gdy jego brat cieszył się sławą świetnego reżysera i od dłuższego czasu mieszkał za granicą. W końcu, przytłoczony codziennością, zdecydował się wysłać do Janka list z prośbą o przysłanie zaproszenia (jeszcze wtedy było potrzebne). Janek szybko i serdecznie odpowiada, a Henryk jedzie do upragnionych, obiecujących inne, barwniejsze życie, Włoch. Czy sprostają jego oczekiwaniom? Jakim człowiekiem okaże się uwielbiany reżyser Szalej? To ciekawe pytania, ale nie one okazują się najistotniejsze w dalszej części książki. Henryk spotka bowiem kobietę, która zaoferuje gotowość wzięcia udziału w wymyślonym przez niego eksperymencie, który życie uczynić ma bogatszym i pełniejszym...

Książka jest trochę pesymistyczna, bo jest historią Wielkiego Niespełnienia, któremu na imię Henryk. Walczy on o nadanie barw i sensu swemu życiu, ale bezskutecznie. Dlaczego? Czy zabiera się do tego w niewłaściwy sposób? Czy jest na zawsze skażony przez brak wystarczającej miłości ze strony rodziców? A może po prostu świat, w którym żyje, nie daje mu możliwości spełnienia? Rozbudza w nas aspiracje i marzenia, nie dając jednocześnie prawa do ich realizacji. Odpowiedzi na te pytania każdy musi poszukać w powieści sam.

Mnie się ona podobała. Bo jest dobrze napisana, bo zawiera celne spostrzeżenia, bo jest wiarygodna psychologicznie, bo się ją sprawnie i szybko czyta. A przede wszystkim dlatego, że pozostawia w czytelniku niepokój i zapisane w pamięci wyżej przeze mnie wspomniane pytania, które domagają się odpowiedzi.