Autor ze znawstwem i erudycją porusza się po ogromnym obszarze powieści osiemnasto- i dziewiętnastowiecznej. Interesuje go powieściowa przestrzeń, jej funkcje mimetyczne i malarskie, jej odmiany, jej związek z filozofią natury i filozofią twórczości, jej zdolność charakteryzowania postaci i przedstawionego świata. Rozległość lektur sprawia, że książkę Henryka Michalskiego można czytać jak małą historię powieści, która biegnie od: Krasickiego, Jezierskiego, Godebskiego, Skarbka, Chodźki, Rzewuskiego do Dzierzkowskiego, Zacharasiewicza, Kraszewskiego, Zapolskiej, Gruszeckiego, Kosiakiewicza, Struga i Sieroszewskiego. Gruntowna wiedza teoretyczna daje natomiast rozeznanie co do sposobów funkcjonowania przestrzeni powieściowej, jej związku z kategoriami opisu i mimesis. W obu perspektywach - historycznej i teoretycznej - książka podsuwa propozycje warte zastanowienia i uwagi.


[Instytut Badań Literackich PAN, 1999]