Reportaż o Boliwijczykach, którzy w nieludzkich warunkach pracują przy wydobyciu metali na słynnej górze Cerro Rico de Potosí. Pozbawieni jakichkolwiek praw pracowniczych, opuszczeni przez państwo, traktowani są jak tania, wyrobnicza siła - zarabiają akurat tyle, by nie umrzeć z głodu. Mało który górnik dożywa w zdrowiu trzydziestu pięciu lat, wielu umiera w tym wieku na krzemicę. Alicię, główną bohaterkę opowieści, bieda zmusza do pracy w kopalni, mimo że dziewczynka ma dopiero czternaście lat.

"Potosí" to historia o niekończącym się wyzysku boliwijskiej ludności, a zarazem oskarżenie rzucone światu, który prowadzi łupieżczą politykę wobec Południa lub w najlepszym razie odwraca wzrok od dramatu jego mieszkańców.


"»Potosí« to opowieść o okrucieństwach podboju, niewolnictwa i wyzysku - dawnego i dzisiejszego; anatomia mrocznej przeszłości, która nie chce przeminąć. Kończąc lekturę wciąż będziecie czuli duchotę ciasnych korytarzy »góry, która zjada ludzi«, i metaliczny posmak powietrza. Będziecie zszokowani tym, że opisane tu zjawiska wciąż w cywilizowanym świecie istnieją. Przejmująca książka!"

Artur Domosławski


Ander Izagirre (ur. 1976) - pochodzący z Kraju Basków reporter i podróżnik. Publikuje w "National Geographic", "El País", "El Correo", CNN.com. Laureat European Press Proze za serię artykułów o zbrodniach wojskowych w Kolumbii. W swoich tekstach ukazuje skutki konfliktów zbrojnych, systemowej przemocy, zmian klimatycznych. Pisał między innymi o ofiarach katastrofy w Czarnobylu, o mieszkańcach wysp Panamy zagrożonych przez podnoszący się poziom wód, o zbuntowanych przeciwko mafii Sycylijczykach.


"Źle się tu mieszka - mówi doña Rosa, przysiadłszy na łóżku, które dzieli z dwiema córkami. - Wawas [małe dzieci] często mają biegunki, my, starsi, mamy żółte zęby, a na starość ludzie się duszą. Wie pan, płuca nam wysychają, dostaje nam się do środka pył i już tam zostaje, aż płuco się robi suche i twarde. Tak zmarł mój mąż. I tak się wszyscy podusimy".

"Według badania przeprowadzonego w 2012 roku przez Fundusz Ludnościowy Narodów Zjednoczonych 94 procent mieszkańców Potosí żyje w biedzie, to znaczy nie może zaspokoić swoich podstawowych potrzeb: dobrze się odżywiać, mieszkać w godnych warunkach, z dostępem do wody pitnej i opieki zdrowotnej, chodzić do szkoły. Z kolei 46 procent żyje w warunkach skrajnej biedy - nie zarabia nawet tyle, by zapewnić sobie żywność niezbędną do przeżycia.

Ci, którzy mieszkają na zboczach Cerro Rico, to najbiedniejsi z biednych".

fragmenty książki


[Wydawnictwo Filtry, 2021]