"Polak mówiący po niemiecku", cz. XIII, Poznań 1912 r.
Godzenie czeladzi / Gesindemieten
Dzień dobry. / Guten Morgen!
Co chcesz, moje dziewczę? / Was willst du mein Mädchen?
Chciałam się wielmożnego pana zapytać, czybym nie dostała roboty? / Ich wollte den gnädigen Herrn anfragen, ob ich nicht Arbeit bekommen könnte?
Jak się nazywasz? / Wie heißt du?
Na żniwa przyjmuję obcych ludzi do roboty. / Zur Ernte nehme ich fremde Leute zur Arbeit an.
Jakie warunki? / Welche sind die Bedingungen?
Płacę dwie marki dziennie. / Ich zahle zwei Mark auf den Tag.
Jak długo się pracuje? / Wie lange arbeitet man?
Od wschodu do zachodu słońca. / Vom Sonnen-Aufgang bis Sonnen-Untergang.
Czy przy wybieraniu perek i buraków równie dostanę zatrudnienie? / Werde ich beim Kartoffel- und Rüben-Ausgraben ebenfalls Beschäftigung bekommen?
Tak! Ale wtedy nie płacę na dzień tylko od morgi. / Ja, aber dann zahle ich nicht pro Tag, sondern für den Morgen.
Ile wielmożny pan płaci od morgi przy wykopywaniu buraków? / Wie viel zahlt der Herr für den Morgen beim Ausgraben der Rüben?
10 marek. / Zehn Mark.
Jak grubo muszą być buraki przykryte? / Wie hoch sollen die Rüben gedeckt sein?
Tylko troszkę ziemią obrzucone. / Nur etwas mit Erde überschüttet.
Płacą podczas żniw jestem zadowolona, ale przy wykopywaniu buraków jest troszkę za mało 10 marek od morgi. / Mit dem Erntelohn bin ich zufrieden, aber beim Rüben-Ausmachen ist 10 Mark für den Morgen etwas zu wenig.
Dla czego? / Warum?
Bo zapłatą taką bym na dzień tylko może jedną markę zarobić mogła. / Weil ich bei solcher Zahlung täglich nur vielleicht eine Mark verdienen könnte.
W przeszłym roku też tylko tyle płaciłem. / Im vorigen Jahre habe ich auch nur soviel gezahlt.
W przeszłym roku padały deszcze, więc było miękko kopać. / Im vorigen Jahre hatte es geregnet; es war also weich zu graben.
W takim razie dam ci 12 marek od morgi. / In solchem Falle werde ich dir zwölf Mark für den Morgen geben.
Na 12 marek się zgadzam. / Mit zwölf Mark bin ich einverstanden.
Od kiedy mogę wstąpić do roboty? / Von wann kann ich zur Arbeit eintreten?
Od jutra rana. / Von Morgen früh.
Ja bym chciała już rozpocząć robotę od dziś południa. / Ich möchte schon von heute Mittag die Arbeit anfangen.
Dobrze. / Gut.
Słyszałam, że wielmożna pani potrzebuje od 1 go kwietnia kucharki? / Ich habe gehört, daß die gnädige Frau vom 1 ten April eine Köchin gebraucht.
Dawna moja kucharka idzie za mąż, muszę sobie innéj poszukać. / Meine alte Köchin heiratet, deshalb muß ich mir eine andere suchen.
Jabym chciała wstąpić do wielmożnej pani w służbę jako kucharka. / Ich möchte in den Dienst bei der gnädigen Frau als Köchin eintreten.
Czy masz świadectwa przy sobie? / Hast du Zeugnisse bei dir?
Proszę bardzo, tu są. / Ich bitte sehr, hier sind sie.
Ja potrzebuję kucharki, któryby zupełnie dobrze gotować umiała. / Ich brauche eine Köchin, die vollständig gut kochen kann.
Służyłam u wielu państwa i wszędzie byli ze mnie zadowoleni, czego dowodzą świadectwa moje. / Ich habe bei vielen Herrschaften schon gedient und überall waren sie mit mir zufrieden, was meine Zeugnisse beweisen.
Ile żądasz zasług? / Wie viel Lohn verlangst du?
90 marek rocznie. / Neunzig Mark jährlich.
Zgadzam się na twoje warunki, jeżeli z ciebie będę zadowoloną, to niedługo powiększę twoją zasługę. / Ich bin mit deinen Bedingungen einverstanden, wenn ich mit dir zufrieden sein werde, werde ich dir in kurzer Zeit deinen Lohn erhöhen.
Mam również młodszą siostrę, któryby miejsce pokojówki u Wielmożnej Pani przyjąć chciała chętnie. / Ich habe ebenfalls eine jüngere Schwester, die gerne Stellung als Stubenmädchen bei der gnädigen Frau annehmen möchte.
U kogo jest teraz twoja siostra? / Bei wem ist jetzt deine Schwester?
W domu u rodziców. / Zu Hause bei den Eltern.
Czemu odchodzi od rodziców? / Warum geht sie von den Eltern weg?
Ponieważ w domu nie ma zatrudnienia. / Weil sie zu Hause keine Beschäftigung hat.
W takim razie siostra twoja nie może znać obowiązków pokojówki. / In solchem Falle kennt deine Schwester die Pflichten eines Stubenmädchens nicht.
Ale jest młoda i chętna, więc prędko by się z wszystkiem zapoznać umiała. / Aber sie ist jung und willig, demnach wüßte sie sich schnell mit Allem vertraut zu machen.
Z mej pokojówki jestem bardzo zadowolona, nie mam więc powodu jéj oddalić. / Mit meinem Stubenmädchen bin ich sehr zufrieden, habe deshalb keinen Grund dasselbe zu entfernen.
Więc od 1go kwietnia przyjmuję obowiązki kucharki. / Ich nehme also vom 1-ten April ab die Pflichten der Köchin an.
Dobrze, bądź tylko wierną, chętną i pracowitą. / Gut, sei nur treu, willig und arbeitsam.
Pokrewieństwo. / Verwandtschaft.
Dzień dobry, droga przyjaciółko, wczoraj miałam przyjemność widzieć się z twoją ciotką. / Guten Morgen, Terure Freundin, western habe ich das Vergnügen gehabt, deine Tante zu sehen.
Jak jej się powodzi, cały rok upłynął, jak jej nie widziałam. / Wie gebt es ihr, ein volles Jahr ist verflossen, seit ich sie gesehen habe.
To wcale nie jest ładnie, że swej familii nie odwiedzasz. / Das ist gar nicht schön, dass du deine Familie nicht besuchst.
To nie jest moją winą, matka moja długi czas chorowała, musiałam więc przy niej pozostawać w wolnych od pracy chwilach. / Das is nicht meine Schuld, meine Muter war lange krank gewesen, - deshalb Musset ich in freier Zeit bei derselben bleiben.
Jaką masz najnowszą wiadomość o twoim szwagrze, który przed dwoma laty do Ameryki wyjechał? / Welcheneueste Nachricht hast du von deinem Schwager, der vor zwei Jahren nach Ameryka abgereistist?
Siostra pisała mi niedawno, że im dosyć dobrze się powodzi, dzieci są wszystkie zdrowe. / Die Schwester schreib mir vor kurzem, dass es ihnen ziemlich gut geht, die Kinder sind alle gesund.
Nie myśli może powrócić? / Denkt sie nicht zurückzukommen?
O tem nic nie pisała. / Davon hat sie nichts geschreiben.
Cieszy mię to bardzo, że im się dosyć powodzi, jak będziesz do nich pisała, proszę cię, pozdrów ich odemnie. / Es freut mich sehr, dass es ihnen ziemlich gut geht, wenn du an sie schreiben wirst, bitte ich dich, grüsse sie von mir.
Dziękuję bardzo, nie zapomnę o tem. / Ich danke sehr, ich werde das nicht vergessen.
Co robi twój wuj? / Was macht dein Onkel?
Czy twój ojciec już się z nim pogodził? / Ist dein Vater schon mit ihm ausgesönnt?
Dziękuję ci, przy chorobie matki pogodzili się oboje. / Ich danke dir, bei der Krankheit der Mutter wurden sie beide einig.
Powiedz mi, co robi twój narzeczony? / Sage mir, was macht dein Bräutigam?
Jest wesół i zdrów. / Er ist fröhlich und gesund.
Na kiedy ustanowiony jest wasz ślub? / Auf wann ist eure Trauung bestimmt?
Jak matka moja zupełnie przyjdzie do zdrowia. / Wenn meine Mutter vollständig zur Gesundheit kommen wird.
Jest już późno, muszę koniecznie powrócić do domu. / Es ist schon spät, ich muss durchaus nach Hause zurückkehren.
Przyjdź częściej do mnie. / Komme öfters zu mir.
Dobrze, tymczasem do widzenia. / Gut, unterdessen aus Wiedersehen.
Do widzenia! / Auf Wiedersehen!
O śmierci. / Vom Tode.
Po kim nosisz żałobę mój przyjacielu? / Um wen trauerst du, mein Freund?
Nosze po wuju, który przed tygodniem umarł. / Ich traure um meinen Onkel, der vor einer Woche gestorben ist.
Jak, wuj twój umarł? Przed miesiącem widziałem go na ulicy, wyglądał jeszcze dobrze i był wesół. / Wie, dein Onkel ist gestorben, ver einem Monate sah ich ihn noch auf der Strasse, er sah noch sehr gut und munter aus.
Kiedy się pogrzeb odbył, o tem wszystkiem nic nie wiem. / Wann das Begräbnis stattgefunden hat, davon weiss ich gar nichts.
W przeszłą środę o piątej godzinie po południu. / Vorigen Mittwochum fünf Uhr Nachmittag.
Czy pogrzeb był liczny? / War der Leichenzug zahlreich?
Tak, wszyscy przyjaciele zmarłego, prawie wszyscy, którzy go znali, towarzyszyli mu na cmentarz, aby mu ostatną oddać przysługę. / Ja, alle Freunde des Verstorbennen, fast alle, die ihn kannten, begleiteten ihn, bis auf den Kirchhof, um ihm die letzte Ehre zu erweisen.
Pozostawił zmarły wiele dzieci? / Hat der Verstorbene viel Kinder hinterlassen?
Pozostawił pięcioro dzieci. / Er hat fünf Kinder hinterlassen.
Synów czy córki? / Söhne oder Töchter?
Trzech synów i dwie córki. / Drei Söhne und zwei Töchter.
Pozostawił im trochę majątku? / Hat er Ihnen etwas Vermögen hinterlassen?
Tak, troszkę. / Ja, etwas.
Są dzieci już pełnoletnie? / Sind sie Kinder schon mündig?
Nie, opiekunem ich jest sołtys tutejszéj wsi według testamentu zmarłego. / Nein, ihr Vormund ist der Schulze dieses Dorfes laut des Testamentes sed Vestorbenen.
Pozostawił on testament? / Hat er ein Testament hinterlassen?
Bądź zdrów, przyjacielu, nie martw się wielce, toć wszystko z wolą Pana Boga się dzieje. / Bleibe gesund, main Freund, und gräme dich nicht zu sehr, alles geschieht ja mit Gottes Willen.
(c)Wszystkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie bez zgody autora zabronione.