"Widok jej twarzy (...) wzbudził we mnie uczucie, które doskonale potrafiłem określić: obrzydzenie do samego siebie na myśl o tym, czym jestem i co wyprawiam. Przez całe swoje tchórzliwe życie zawsze byłem rozdwojony. Nigdy niczego nie robiłem całym sercem. Nigdy nie byłem naprawdę z Florence; nigdy naprawdę z nikim innym. (...) Kotłowało się we mnie coś, co z największym trudem usiłowałem opanować. Coś, co usiłowało rozbić cały układ mojego życia (...)"*.

"A jak długo, twoim zdaniem, przetrwałby ten świat, gdyby ludzie zaczęli sobie mówić prawdę? Żyjemy dzięki milczącemu porozumieniu, żeby sobie nie mówić prawdy. A to wielka łaska. Gdyby ktokolwiek mówił prawdę w interesach, to kto by na przykład kupował jakiś towar? To nasze kłamstwa, zawsze mówione w dobrej intencji, trzymają nasz świat w kupie. Ty nie mówisz mi, co myślisz o mnie naprawdę, a ja nie mówię tobie, co myślę o tobie.
- Ale kiedy postępuje się w ten sposób przez szereg lat, przestaje się mieć własne zdanie!
- I to właśnie czyni życie możliwym, czyż nie? Sądzisz, że twoja żona mówi ci, co ona naprawdę myśli o tobie?"**



---
* Elia Kazan, "Układ", tłum. Cecylia Wojewoda, wyd. Dom Wydawniczy Rebis, 2001, s. 71.
** j.w., s. 300