Są pisarze piszący o czymś. I są pisarze piszący coś. Baricco niewątpliwie należy do tych drugich.

Harve Jancour jest handlarzem jedwabiem. A właściwie handlarzem maleńkimi jajeczkami w kolorze żółtym i szarym, maleńkimi i nieruchomymi, zdawałoby się, że martwymi, jajeczkami, których tysiące mieszczą się w jednej dłoni; jest handlarzem jedwabnikami, które dopiero kiedyś wysnują jedwab.

Harve ma 32 lata i żonę Helene o pięknym głosie, którą bardzo kocha. Wiedzie spokojną egzystencję, nie pragnie niczego więcej, nie ma specjalnych oczekiwań, niczego nie chce od życia. Pewnego dnia wszystkie jajeczka giną od nieznanej zarazy i Harve musi wyruszyć w długą, ciężką i niebezpieczną podróż do Japonii – po jedwabniki, których wywiezienie z kraju grozi śmiercią.

To nie jest powieść, twierdzi autor. To jest historia. A o czym? Można by powiedzieć, że o miłości, o dwóch rodzajach miłości: tej spokojnej i bezpiecznej, oraz tej namiętnej, wrzynającej się w pamięć, nie do zapomnienia. Można by powiedzieć, że to opowieść o tęsknocie. Albo że to opowieść podróżna. A może opowieść o produkcji jedwabiu? To wszystko byłoby prawdą i nieprawdą jednocześnie. Tak naprawdę to opowieść dziewiętnastowieczna, która ma swoją własną muzykę, która przelewa się przez słowa jak jedwab przez palce – jedno i drugie trudno uchwycić.

Baricco to minimum słów, ale maksimum treści, oszczędność słowa; Baricco to włoski Quignard, a "Jedwab" kojarzy mi się nieodparcie z "Wszystkimi porankami świata": formą, treścią, obecnością przesłania między wierszami, które czytelnik musi sobie dopowiedzieć sam. Aluzje, dwuznaczności, oszczędność w opisach. Tu mamy tylko prostą historię, bez wnikliwych analiz, bez oceniania i sądzenia jej bohaterów. Osądzić możemy ich sami, ale czy powinniśmy?

Mówi się, że to powiastka dla smakoszy. A że to bestseller, dowiedziałam się już po przeczytaniu. Czym różni się Baricco od Quignarda i dlaczego "Jedwab" jest bestsellerem, a "Wszystkie poranki świata" nie? Nie umiem odpowiedzieć na te pytania, ale może Wam się uda? Warto spróbować.


[pl.rec.ksiazki]