Któż nie słyszał w Polsce o książkach Austen, Dickensa, sióstr Brontë... A teraz proszę spytać o Elizabeth Gaskell i Wilkiego Collinsa. Ta dwójka to ten sam wysoki poziom twórczości co trio z pierwszego zdania, jednak w Polsce przez dziesięciolecia ich spuścizna była pomijana przez wydawnictwa. Na szczęście kilka lat temu zaczęto wydawać po polsku dzieła także tej dwójki wiktoriańskich autorów brytyjskich. Z korzyścią dla czytelników.

„Żony i córki” to ostatnia, nieukończona powieść Elizabeth Gaskell, licząca ponad 850 stron. Choć brakuje ostatniego rozdziału, to właściwie wszystkie wątki są zamknięte, a ewentualne niedopowiedzenia nie są ze szkodą dla powieści. Zresztą podsumowanie dokonane przez wydawcę odpowiada na pytania o dalsze losy bohaterów.
Powieść, pomimo objętości, czyta się bez znużenia, napisana jest interesująco, bez zbędnych ozdobników czy przeciąganych wątków. Dotyczy codziennego życia głównie ziemiaństwa w latach 30. XIX wieku w Anglii, ale nie brakuje tu ciekawych wątków, intrygujących wydarzeń, a przede wszystkich interesujących postaci, które wg mnie są głównym atutem książki. Oprócz głównej bohaterki Molly Gibson (której chyba nie sposób nie polubić) mamy do czynienia z całą galerią różnorodnych typów ludzkich, z różnych warstw społecznych. Ja miałam prawdziwą frajdę szczególnie przy dialogach pani Gibson i doktora Gibsona, ale i inni - plotkarki z miasteczka, damy i lordowie z wyższych sfer, panienki i kawalerowie na wydaniu, służba - zostali przez autorkę wspaniale ukazani. Losy Gibsonów i Hamleyów wywołują uśmiech, ale także zadumę, a u wrażliwszych czytelników może nawet łzy.

Powieść podobała mi się dużo bardziej niż „Północ i południe” tej samej autorki. Jest bardziej dojrzała, rozbudowana, mniej w niej sentymentalnych, melodramatycznych scen, po prostu wydaje mi się przystępniejsza w odbiorze dla współczesnego czytelnika.
Książka do delektowania, czytania bez pośpiechu; ode mnie nota 5,5/6.