"Dziennik" Heńka Fogla spisywany był w getcie łódzkim od pierwszych miesięcy 1942 do 7 maja 1944 roku. Jego autor miał niezwykły dar obserwacji i szczegółowo opisywał zarówno sytuację rodzinną, jak i rzeczywistość getta - komentował krążące w nim informacje, plotki, a także narastający niepokój. Niezwykle wartościowe są zapisy dotyczące wiedzy Żydów o sytuacji poza granicami getta.

Odniesienia do zapisków Fogla można znaleźć w wielu monografiach poświęconych "dzielnicy zamkniętej" w Litzmannstadt. Niewątpliwie brak pełnej naukowej edycji dziennika w języku oryginału wpływał jednak na słabą dostępność i znajomość tej wartościowej relacji. Przygotowane przez Żydowski Instytut Historyczny im. Emanuela Ringelbluma, a opracowane przez dr Ewę Wiatr i dr. Adama Sitarka, pierwsze polskie wydanie "Dziennika", jest wzbogacone o indeks osób, obszerny wstęp i przypisy wyjaśniające istotne fragmenty tekstu. Publikacja autorstwa tych wybitnych badaczy getta łódzkiego przeznaczona będzie zarówno dla znawców tematu, jak i czytelników zainteresowanych tragiczną historią getta w Litzmannstadt.


Heniek (Hersz) Fogel urodził się 23 września 1922 roku w Łodzi jako najmłodsze z dzieci Wolfa i Fajgi Etli. W momencie utworzenia getta łódzkiego miał siedemnaście lat. W "dzielnicy zamkniętej" zmarł jego ojciec, brat zaś został w 1942 roku wywieziony do Chełmna nad Nerem i tam zamordowany.

Podczas likwidacji getta w sierpniu 1944 roku Heniek wraz z matką i siostrą Mirką został wysłany do KL Auschwitz-Birkenau. Po śmierci matki w komorze gazowej został przewieziony do obozu pracy w Gross-Rosen, a następnie do obozu koncentracyjnego w Dernau, gdzie doczekał wyzwolenia przez armię amerykańską. Niedługo po wojnie połączył się z siostrą, wyemigrował do Izraela, a w 1952 roku do Kanady. Zmarł w 2001 roku w Montrealu.


[Żydowski Instytut Historyczny, 2019]