11 lipca 1897 roku szwedzki podróżnik Salomon August Andrée, inżynier Knut Frænkel i fotograf Nils Strindberg odlatują balonem "Orzeł" w stronę bieguna północnego.

16 lipca załoga statku wielorybniczego łapie gołębia pocztowego z uspokajającą wiadomością: "na pokładzie wszystko w porządku", wysłaną trzy dni wcześniej. Wyprawa zniknęła jednak bez śladu.

Od prawie stu lat badacze Arktyki, dziennikarze i lekarze próbują zrozumieć, co tak naprawdę się wydarzyło i co spowodowało śmierć członków ekspedycji. Mieli dużo pożywienia, ciepłe ubrania, skrzynie z amunicją i broń. Nie przebyli nawet jednej trzeciej odległości do bieguna, a przecież polarnicy docierali już dalej.

Na początku każdy z nich miał ciągnąć sanie o wadze 200 kilogramów, ale przepakowali je i zostawili dużą część wyposażenia. Po co zabrali kilka tomów encyklopedii, spinacze, krawaty, szalik z różowego jedwabiu, obrus? Żaden z członków wyprawy nie miał wiedzy, jak przeżyć w warunkach arktycznych, żaden nie był przygotowany do podjęcia takiej próby.

Jeśli porównać tę wyprawę do innych ówczesnych, uderza brutalna prawda: ta ekspedycja w ogóle nie powinna się rozpocząć.

Zagadkę rozwiązała Bea Uusma - filigranowa badaczka i pisarka. "Żadna ze mnie poszukiwaczka przygód. A jednak próbowałam się dowiedzieć, co się stało. Sądziłam, że mogę pójść ich śladem, ale że nie osiągnę celu". Owszem, osiągnęła.


"Fascynująca historia pasji graniczącej z obsesją. Z jednej strony poznajemy dzieje jednej z najśmielszych i najbardziej tajemniczych wypraw na biegun północny, a z drugiej - równie fascynujące, co sama zagadka - zaangażowanie autorki w rozwikłanie tajemnicy. Losy Salomona Andréego i jego dwóch towarzyszy prawdopodobnie nigdy nie zostaną do końca wyjaśnione, ale «Ekspedycja» dociera do prawdy tak blisko, jak tylko się da. Bea Uusma poświęciła większą część swojego dorosłego życia na rozwikłanie tajemnicy, co właściwie stało się ze szwedzką ekspedycją. Właśnie dlatego ta książka jest tak interesująca - i to nie tylko dla polarnych marzycieli".

Mikołaj Golachowski


"Ekspedycja" - pełna kolorowych zdjęć, map, wykresów, skanów oryginalnych notatek - to fascynująca podróż w czasie do niebezpiecznych rejonów Arktyki. W 2013 roku książka została wyróżniona prestiżową nagrodą Augustpriset.


"Jesteśmy jednością. »Ekspedycja« i ja".

Bea Uusma


Mari Beatrice "Bea" Uusma (ur. 1966), szwedzka pisarka, ilustratorka oraz lekarka. Urodziła się i wychowała w Lidingö. W 1999 roku napisała i zilustrowała książkę dla dzieci o amerykańskim astronaucie Michaelu Collinsie. W połowie lat dziewięćdziesiątych zainteresowała ją wyprawa balonowa Andréego i postanowiła się dowiedzieć, co stało się z członkami ekspedycji. Badania te doprowadziły do napisania książki "Ekspedycja". Przez kilka lat pracowała jako ilustrator, po czym zdała na medycynę, a dziś pracuje jako lekarka w Sztokholmie. Mówi, że jej wiedza medyczna okazała się niezwykle przydatna podczas pisania.


[Wydawnictwo Marginesy, 2017]