"Bernardo Bellotto przybył do Warszawy w 1767 r. Miał to być krótki przystanek w podróży przez kontynent w poszukiwaniu zleceń i monarszej łaski. Został nad Wisłą do końca życia, przez następne 13 lat, ciesząc się zasłużoną sławą oraz korzystając z bliskich kontaktów z otoczeniem władcy i polityczną elitą Rzeczypospolitej. Wrósł w środowisko dworskie, zyskał dużą popularność, stał się znanym bywalcem salonów. (...)

Jego malarstwo przedstawia reprezentacyjne place i okazałe budowle, a zaraz obok na tym samym obrazie znajdujemy widoki ubogiego Powiśla i przechodniów zajętych codziennymi obowiązkami. Arterie w samym centrum, prowadzące do królewskiej siedziby zostały ukazane razem z widokami łąk w pobliżu Wilanowa i wspaniałymi przedstawieniami zamiejskiej rezydencji. Prace wiejskie i sprawy dnia codziennego miejskiej biedoty stanowią tak samo ważny temat jak wytworne zajęcia arystokratów i zachowania szlachty szukającej królewskiej protekcji. (...)

Bellotto był znany na całym kontynencie i należał do najbardziej wziętych autorów pejzaży miejskich. Zaczynał od terminowania w Wenecji, potem malował Wiedeń, Drezno, Pirnę i Monachium, ale najwięcej prac powstało w Warszawie. Ostatni polski król Stanisław August obdarzał go przyjaźnią i zaufaniem, co zaowocowało dużą liczbą zamówień. (...)

Losy zbioru warszawskich wedut w czasie II wojny światowej stanowią odrębny rozdział. Uratowane przed zniszczeniem i ukryte w piwnicach Muzeum Narodowego zostały zabrane przez Niemców jako zdobycz wojenna i odzyskane dopiero po 1945 r. Posłużyły do rekonstrukcji zburzonej stolicy, ponieważ bardzo dokładnie przedstawiają szczegóły architektury i urbanistycznego rozplanowania. Bellotto raz jeszcze przysłużył się miastu, z którym związał swoje życie i karierę. Każdą wizytę w Warszawie można zacząć od specjalnego gabinetu Bellotta z jego widokami ulic, ponieważ od ponad dwóch stuleci malarz jest niezawodnym przewodnikiem. Pokazał stolicę wiernie i pięknie"*.


* prof. dr hab. Wojciech Fałkowski, Dyrektor Zamku Królewskiego w Warszawie - Muzeum, "Wstęp", w: Artur Badach, Magdalena Królikiewicz, "Bellotto zw. Canalettem: Zobacz to! Arcydzieła w Zamku Królewskim w Warszawie", Arx Regia, Wydawnictwo Zamku Królewskiego w Warszawie - Muzeum, 2022, s. 8-10.