"Jak powszechnie wiadomo, Fernando Pessoa od najmłodszych lat znajdował upodobanie w wymyślaniu fikcyjnych postaci, które w jego imieniu zajmowały się pisaniem, nie tylko wierszyków, ale także szarad czy zagadek. Co więcej, jako mały chłopiec wymyślał również pisma z całą obsadą redakcyjną: dyrektorem naczelnym, kierownikami poszczególnych redakcji, np. działu humorystycznego czy korespondencji z czytelnikami, do których pisywał teksty i sam sobie na nie odpowiadał. Wiemy o dwóch takich pismach, których kilka »numerów« zachowało się do dziś: »O Parlador« i »O Phósphoro«. Gdyby żył w dzisiejszych czasach, z pewnością zachwyciłby się możliwościami, jakie otwierają przed młodym czytelnikiem gry komputerowe oraz media społecznościowe. Liczba awatarów Pessoi z pewnością byłaby nieskończona. (...)

Jakkolwiek by było, wymyślanie koterii literackiej pisującej w imieniu Pessoi było istotnym wydarzeniem jak na intelektualnie i literacko zapyziałą Portugalię pierwszych dziesięcioleci XX w. - choć również wcale nie tak nietypową dla literatury tamtego okresu - zaś pośmiertne publikacje jego kolejnych utworów tę niezwykłość jeszcze spotęgowały. Miałkość życia intelektualnego i literackiego Portugalii okresu republiki i wczesnego salazaryzmu, ściskającego je dodatkowo ciasnym gorsetem cenzury, stanowiła wystarczającą podstawę do rozbuchania mitu Pessoi - czy może stały się postumentem, na który siłą wciągnięto poetę. Niech nie zwiedzie nas sympatyczny posąg poety na ławce przed kawiarnią Brasileira: wszak ciągle jest to poeta odlany w brązie".*

___
* Wojciech Charchalis, "Przedmowa: Mit Fernanda Pessoi" w: Fernando Pessoa, "Heteronimy: Utwory wybrane", przeł. Wojciech Charchalis, Wydawnictwo Lokator, 2021, s. 9-10