"Człowiek z głębszego podziemia" to monografia poświęcona życiu i twórczości Jana Emila Skiwskiego (1894-1956). Jednej z najbardziej kontrowersyjnych postaci literatury polskiej XX wieku. Skiwski należał do najważniejszych krytyków literackich i publicystów Polski międzywojennej - w czasie II wojny na łamach dwutygodnika "Przełom" głosił hasło współpracy z III Rzeszą. Ścigany po 1945 roku pod zarzutem kolaboracji, skazany zaocznie na dożywocie, zmarł w zapomnieniu i pod przybranym nazwiskiem w Wenezueli.


"W trakcie pisania tej książki interesowało mnie przede wszystkim stworzenie portretu Skiwskiego, a więc nie tylko odtworzenie jego biografii, opisanie jego dokonań, ale też uchwycenie, i jeżeli to możliwe, zrozumienie najważniejszych cech jego osobowości, przy czym o potrzebie tego typu poszukiwań przekonywało mnie to, że »mój« bohater był czołowym krytykiem literackim II RP. Interesowała mnie też »symptomatyezność« tej postaci na tle polskiej historii XX wieku. Skiwskiego - i jego kolaborację - przypisywano przecież katolicyzmowi, endecji, »boyizinowi«. Czy tak rzeczywiście było? »Czyj« byt Skiwski? Czy, jak chcieli nieliczni jego powojenni czytelnicy, w jego pisarstwo od początku była wpisana kolaboracja czy nie, i czy naprawdę jest to fenomen zasadniczy dla jego pisarstwa? Gdzieś w tle tej książki krąży wreszcie pytanie o to, jak zostaje się w Polsce pisarzem wyklętym, zapomnianym, pogardzanym".

ze Wstępu Autora


[Wydawnictwo Arcana, 2004]