Manga (jap. 漫画: man – płynące lub wolne, ga – obrazy) – japońskie słowo wywodzące się ze sposobu ozdabiania rycin i innych form sztuki użytkowej, współcześnie oznacza japoński komiks.

Przyjmuje się że pierwszy raz słowo manga zostało przypisane książce z czarno-białymi rysunkami w 1814 roku. Jej autorem był Katsushika Hokusai.

Dzisiaj mangę kojarzymy z japońskimi komiksami, z reguły czarno-białymi które pokrywają wszystkie możliwe rodzaje tematów od przygody i sportu przez fantasy i science fiction, historie miłosne czy politykę.

Ponieważ japoński jest zazwyczaj pisany od prawej do lewej w fikcji, w Japonii manga jest rysowana i publikowana w ten sposób. Gdy różne tytuły były tłumaczone na inne języki, grafika i layout były odwracane (flopping) tak, żeby książki mogły być czytane od lewej do prawej. Jednak, różni twórcy, tacy jak Akira Toriyama, nie zgadzali się na taki sposób modyfikacji swoich dzieł i zażyczyli sobie, żeby zagraniczne wersje utrzymały oryginalny format od prawej do lewej. Wkrótce, z powodu nacisku fanów i twórców, więcej wydawców zaczęło oferować format od prawej do lewej, a format od lewej do prawej zaniknął, nie licząc wyjątków.

Gatunki mang:
- alternatywna
- hekiga (obrazy dramatyczne)
- la nouvelle manga (francusko-belgijsko-japoński ruch artystyczny)
- semi-alternatywne (popularny styl indywidualistycznych publikacji)
- mahō shōjo (lub magical girl)
- mecha (wielkie roboty, bardzo podobne do ludzi)
- moé (również maho-kanojo lub magiczna dziewczyna)
- shōjo-ai (lub yuri; ogólnie shojo - lesbijski romans)
- shōnen-ai (lub yaoi, gejowski romans)
- dōjinshi (fan-art – manga tworzona przez fanatyka ;) )
- seinen (mangi dla młodych mężczyzn)
- seijin - erotyczne mangi dla mężczyzn (często stanowiące podgrupę seinen)
- ladies (mangi dla młodych kobiet)

Przynależność do poszczególnych kategorii determinują zazwyczaj czasopisma, w których owe tytuły są prepublikowane. Mimo, że owe kategorie powinny określać grupy wiekowe czytelników, zdarza się, iż np. historie shonen wraz z kolejnymi odcinkami migrują do seinen a nawet seijin.

Mangaka – (漫画家 ) Japońska nazwa rysownika mang.

Prepublikacja - Każda manga zanim ukaże się wersji książkowej, podzielonej na tomy, najpierw (choć są wyjątki, np. gdy dzieło jest "książką na zamówienie") publikowana jest w jakimś mangowym czasopiśmie w odcinkach. Każdy epizod to jeden paragraf opowieści.

Anime - (アニメ) Słowo zapożyczone z języka franuskiego (animé = animowany, ruchomy) w Kraju Wschodzącego Słońca ogólnie określa filmy animowane. Poza Japonią (Europa, Ameryka) termin przyjął się jako określenie filmów animowanych produkcji japońskiej.
Japońskie anime w 80% są adaptacjami najlepiej sprzedających się w kraju mang.

Historia japońskiej animacji sięga początków XX wieku, kiedy to japońscy filmowcy eksperymentowali z technikami animacji znanymi we Francji, Niemczech, Stanach Zjednoczonych i Rosji. W od połowy lat 30. i podczas II wojny światowej anime służyły japońskiemu rządowi do celów propagandowych. Po wojnie nastąpił pewien zastój w przemyśle filmowym, na ten okres przypada jednak rozwój komiksu, określanego w Japonii mianem manga. W latach 70. anime rozwinęły się, zerwano z ich korzeniami; zaczęły powstawać, bardzo często na podstawie mang, specyficzne filmy animowane. Powstały nowe, unikalne gatunki, takie jak chociażby mecha (np. Generał Daimos). W latach 80. anime zostało uznane za najważniejszy nurt w Japonii, nastąpił też prawdziwy boom na ich produkcję. Od połowy lat 90. rośnie popularność tego typu filmów na zachodnich rynkach. Oczywiście na Zachodzie japońskie animacje były znane już wcześniej, w latach 80., jednak dopiero w latach 90. na zagranicznych rynkach pojawiło się ogromne nimi zainteresowanie.

Nazwy i krótkie opisy gatunków charakterystycznych dla anime i mangi:

- bishōjo – jap. ‘piękna dziewczyna’; anime, w którym ważną rolę odgrywają piękne dziewczyny, np. Wojowniczki z Krainy Marzeń
- bishōnen – jap. ‘piękny chłopak’, np. Fushigi Yūgi
- ecchi – anime o podtekstach erotycznych, niewybrednym humorze erotycznym, aczkolwiek bez pokazywania stosunków płciowych, np. Love Hina
- hentai – na Zachodzie określenie anime erotycznych i pornograficznych, w Japonii termin nie jest stosowany, a samo słowo jest uważane za wulgarne
o yaoi – erotyczne anime gejowskie, np. Miłość na uwięzi
o yuri – erotyczne anime lesbijskie, np. Frantic, Frustrated & Female
o shōtacon – od shōtaro complex; erotyczne anime z młodymi chłopcami
o lolicon lub rorikon – od lolita complex; erotyczne anime z młodymi dziewczętami
- josei – jap. ‘młoda kobieta’; anime przeznaczone dla młodych kobiet, rzadko spotykane, np. Nana
- mecha – anime z wielkimi robotami lub humanoidami, np. Generał Daimos
- moé – anime lub manga zawierające postaci bardzo zuchwałe lub słodkie
- anime progresywne – „film artystyczny”, produkcja łamiąca jakieś kanony; termin trudny do jednoznacznego zdefiniowania, stąd też nie można podać konkretnych przykładów anime progresywnych, ale wymienia się wśród nich m.in. Furi kuri, Mind Game, Meikyū monogatari czy Wirtualną Lain
- seinen – anime przeznaczone dla starszej młodzieży, np. Ghost in the Shell
- sentai, super sentai – jap. ‘walcząca drużyna’; anime, które wśród głównych postaci zawiera drużynę superbohaterów
- shōjo – jap. ‘młoda panienka’ lub ‘mała dziewczynka’; anime przeznaczone dla dziewczyn
o mahō shōjo (magical girls) – anime o nastoletnich bohaterkach, posiadających nadprzyrodzone moce, np. Czarodziejka z Księżyca
o shōjo-ai – jap. ‘dziewczęca miłość’; anime o romansach między żeńskimi postaciami
- shōnen – jap. ‘chłopiec’; anime przeznaczone dla chłopców, np. Dragon Ball
o mahō shōnen (magical boys) – odpowiednik mahō shōjo z chłopcami
o shōnen-ai (lub BL, boys love) – jap. ‘chłopięca miłość’; anime o romansach między męskimi postaciami, np. Gravitation

Czasami pojawiają się kontrowersje dotyczące zakresu definicji słowa anime. Wynikają one stąd, że w odniesieniu do anime panuje wiele stereotypów. Z anime kojarzone są np. duże oczy postaci, pozwalające łatwo wyrażać ich odczucia, smukłe sylwetki, a także często szczegółowe tła. Dlatego też wiele osób nie chce wierzyć, że niektóre filmy animowane (jak np. Pszczółka Maja) zostały wyprodukowane w Japonii. Z tego powodu słowo anime może być używane w trzech znaczeniach:

1. do określenia wszystkich filmów animowanych – znaczenie to stosowane jest jedynie przez Japończyków,
2. do określenia japońskich filmów animowanych – to definicja najbardziej rozpowszechniona poza Japonią,
3. do określenia filmów animowanych (niezależnie od kraju produkcji) nawiązujących do stereotypów związanych z japońskim komiksem i animacją.

Ze względu na to, że bez trudu można znaleźć produkcje anime nie pasujące do stereotypów, trzecia definicja nie może być uznana za dominującą, może jedynie pełnić rolę pomocniczą.