"Wyraj" jest książką o przygodzie okupacyjnej. Należę do pokolenia, które takie przygody zna z autopsji. Do napisania jednak tej opowieści skłonił mnie nie tyle napór materiału, ile - współczesności. Problem "porwania" doktora Stajnego jest wciąż aktualny, podobnie jak pokusa "otorbionej cysty". Z tą tylko różnicą, że w tamtych czasach stawał on z całą ostrością i klarownością - chciałoby się rzec - kliniczną. Toteż potraktowałem przygodę doktora Stajnego jak przypadek kliniczny, lakonicznie i zwięźle, bez ozdobników. Niestety, mam słabość do moich bohaterów. Ta słabość nie pozwoliła mi być zbyt okrutnym i odebrała bohaterom rysy dramatu. Z pewnym zażenowaniem muszę nawet przyznać, że poszedłem im nieco za daleko na rękę. To poważny błąd ze strony autora. Zamiast dramatu mamy więc przygodę. Jeśli jednak czytelnicy podzielą ze mną tę słabość, nie będę miał wyrzutów pisarskiego sumienia.

Edmund Niziurski

[MON, 1964]