Użytkownik: Lykos 11.09.2007 12:34 napisał(a):
Odpowiedź na: Pisząc „Nagą małpę” Desmo... | kyrczan Bardzo dziękuję za przypomnienie tej książki. Czytałem ją co prawda ponad 30 lat temu, ale ciągle jestem pod jej wrażeniem.

Tak jak po latach przypominam sobie główne tezy Morrisa, chodziło mu o to, że na podłoże postępowania człowieka wpływają trzy warstwy: najstarsza - warstwa zachowań małpich, następna, wyraźnie cieńsza - warstwa zachowań typowych dla drapieżnika polującego grupowo, wreszcie najmłodsza, zupełnie cieniutka - warstwa zachowań uwarunkowanych kulturowo.

Małpi przodkowie człowieka byli roślinożercami urozmaicającymi swą dietę nielicznymi dodatkami "mięsnymi" (np. małżami, owadami). W ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat dowiedzieliśmy się co prawda, m.in. z badań pani Jane van Lavick-Goodall ("W cieniu człowieka"), że nasi najbliżsi krewni - szympansy - potrafią również od czasu do czasu zapolować na niewielkie ssaki, np. młode pawiany, robią to jednak raczej rzadko. Tryb życia roślinożercy nie sprzyjał zapewne powstaniu rodziny monogamicznej - szympansy uprawiają promiskuityzm, używając terminu antropomorfizującego, natomiast goryle - poligynię (samiec jest dużo większy od samicy i łatwo mu wymusić "posłuch").

Gdy przodkowie człowieka zaczęli się przestawiać na zdobywanie coraz większej części pożywienia na drodze polowania, coraz większe znaczenie zdobywała współpraca osobników, głównie samców-mężczyzn. Przywódca hordy w trosce o zapewnienie sobie poparcia innych samców nie monopolizował samic, pozwalając na związki współtowarzyszy z pojedyńczymi samicami-kobietami. W ten sposób wytworzyła się podstawa istnienia rodziny monogamicznej, a rywalizacja o kobiety niewątpliwie stymulowała rozwój mózgu i intelektu.

Rodzina taka powstała także z powodu długiego niedołęstwa praludzkich dzieci, co wymagało opieki matki utrudniając jej samodzielne zdobywanie pożywienia. Kobieta musiała zainteresować partnera i skłonić go do długotrwałego związku. Argumentem był seks. Prawdopodobnie to spowodowało w wyniku bardzo długiej selekcji częstszą gotowość do seksu u ludzkich kobiet niż u samic jakiegokolwiek innego gatunku ssaków. Spowodowało także powiększenie piersi jako drugiego obok okolic właściwych organów płciowych rejonu zaangażowanego w seks. U mężczyzn powstał penis również dużo większy w proporcji do wielkości ciała niż u innych prymatów. Być może także utrata owłosienia na większej części ciała ma jakiś związek z atrakcyjnością seksualną. Także zmiana pozycji przy stosunku na taką, żeby partnerzy mogli cały czas widzieć swoje twarze, wiąże się ze wzmocnieniem roli seksu.

Trawestując tytuł artykułu Engelsa - Morris uważa, że największą rolę w uczłowieczeniu małpy odegrał seks, którego nie sposób oddzielić od społecznego charakteru hordy pierwotnych myśliwych, od współpracy członków grupy, zwłaszcza samców-mężczyzn.

Spod zachowań kulturowych bardzo często wyglądają zachowania typowe dla drapieżców stadnych, a spod nich - także roślinożernych prymatów - stąd m.in. trudności w dochowaniu wierności jednemu partnerowi/ jednej partnerce.

Nie mam niestety przy sobie książki Morrisa, ale niejasno sobie przypominam, że autor porusza w niej sporo innych ciekawych zagadnień: np. dlaczego kobieta biorąc dziecko na ręce, trzyma jego główkę raczej przy lewej piersi (dziecko się uspokaja, słysząc serce matki; co prawda przeprowadziliśmy test w gronie przyjaciół i trzymanie główki dziecka po stronie serca wcale nie było przemożnym odruchem moich koleżanek), dlaczego przesadnie dbamy o czystość (odpowiedzi na to pytanie już nie pamiętam, ale może ktoś je przypomni), dlaczego włosy na tułowiu człowieka są ułożone w specyficzny sposób (zapewne nasi przodkowie przeszli okres żywienia się na brzegu zbiorników wodnych, zapewne morza, pozostałościami po odpływie, ale przy tym musieli często brodzić w wodzie. Więcej nie pamiętam, ale zaręczam, że na pewno warto książkę przeczytać i się nad nią zastanowić.

Użytkownik: pilar_te 29.05.2008 15:24 napisał(a):
Odpowiedź na: Bardzo dziękuję za przypo... | Lykos Zdębiałam. Ja po roku od przeczytania książki zapominam wszystko oprócz tytułu, autora i ogólnego wrażenia (emocjonalnego raczej). Podziwiam Cię. :-)
Jeśli interesuje Cię człowiek z perspektywy ewolucyjnej - polecam książki Davida M. Buss'a, choć dla Ciebie mogą być zbyt mało wnikliwe. Ale też odsyłają do wielu źródeł. Pozdrawiam ciepło,
M.

Użytkownik: Lykos 30.05.2008 07:15 napisał(a):
Odpowiedź na: Zdębiałam. Ja po roku od ... | pilar_te Dzięki za dobre słowa i polecankę. Ale z tą moją pamięcią bym nie przesadzał - jeździ na bardzo pstrym koniu. Czasem sam się dziwię, że pamiętam różne rzeczy z dawnych czasów, ale mam też liczne dowody na jej dziurawość. Mam mianowicie zwyczaj notowania lektur w kalendarzykach - przeglądając je po latach dziwię się czasem, że coś przeczytałem. Dotyczy to nieraz książek niebłahych, np. "Szachinszacha" Kapuścińskiego, z którego nie tylko nic nie pamiętam, ale nawet nie mogę sobie przypomnieć, że w ogóle miałem go w rękach. A był to czas, kiedy byłem bardzo zafascynowany Iranem - zdawało się, że wyrasta na "piąte mocarstwo" jak pisał bodajże Kalabiński. Próbowałem się nawet uczyć perskiego, z czego zresztą niewiele wyszło.

Może z tą pamięcią jest tak, że są lata tłuste i chude?

Serdecznie pozdrawiam.

Użytkownik: mar_tucha.k 16.09.2007 14:38 napisał(a):
Odpowiedź na: Pisząc „Nagą małpę” Desmo... | kyrczan o rety, koniecznie do przeczytania!

Użytkownik: jakozak 30.05.2008 09:28 napisał(a):
Odpowiedź na: o rety, koniecznie do prz... | mar_tucha.k Po raz pierwszy czytałam te książkę w 1979 roku. Pamiętam, że była modna. I słusznie. Rzeczywiście mocno rewolucyjna mi się wówczas wydała. Po raz drugi czytałam ją gdzieś około 1990 roku.
Warto ją przeczytać - oczywiście, że tak. Polecam też Ludzkie ZOO tego autora.