W swojej ostatniej niestety książce pt'' Rozważania o wojnie domowej'' (link: Rozważania o wojnie domowej (Jasienica Paweł (właśc. Beynar Leon Lech))) pan Paweł Jasienica, nie odrzucający wszystkich zdobyczy ''Wielkiej Rewolucji Francuskiej'' przestrzega przed utopijnymi pomysłami, jakie lęgną się w głowach niektórych ludzi, którzy nabrali przekonania, że znaleźli panaceum na wszechobecne zło świata tego. Na przykładzie powstania wandejskiego, które wybuchło przeciwko rządom ''braterstwa, równości i sprawiedliwości'' autor pokazuje złożoną scenerię oraz rysy psychologiczne głównych aktorów dramatu. Z opowieści, którą czyta się jednym tchem bez trudu wypływa wniosek, że owe trzy rzeczowniki, stanowiące motto rewolucji francuskiej obowiązywały tylko skazańców na gilotynie podczas wykonywania na nich wyroku. Do gustu przypadła mi szczególnie krótka, ale bardzo trafna charakterystyka naczelnego ''l'incorruptible'' rewolucyjnej Francji, czyli pana Maksymiliana Robespierre'a. Miałkość intelektualna jego tragicznych w skutkach poczynań, które zaprzepaściły wszystkie pozytywne zdobycze rewolucji została ukazana w pełni.

Dzieło to powinno być szerzej czytane, ponieważ w sposób jasny przestrzega ono przed pochopnym ''poprawianiem'' świata i szukaniem łatwych rozwiązań trapiących ludzkość problemów.

Warto też pamiętać to, co zauważa sam autor, że najtrudniejsze dla siebie chwile rewolucyjnego obłędu Francja przetrwała między innymi dlatego, że spore siły państw z nią walczących były zaangażowane w sprawy polskie.