Użytkownik: juka 12.03.2008 19:32 napisał(a):
Odpowiedź na: Mam problem z prezentacją... | mania89 Możesz przedstawić noc w różnych ujęciach:
noc pobudza wyobraźnię, kryje w sobie niesamowitość, tajemnicę
noc to siedlisko złych mocy, demonów, wilkołaków itp.
noc kojarzy się również z intymnością (motyw kochanków)
sprzyja natchnieniu, kojarzy się z aktem tworzenia (artyści)

Z nocą kojarzy mi się:
"Noc listopadowa"
"Sen nocy letniej"
"Bakczysaraj w nocy", "Stepy akermańskie"
"Melodia mgieł nocnych"
"Zaczarowana dorożka"
"Dziady cz.II", ballady Mickiewicza
wiersze Baczyńskiego

Użytkownik: bluejanet 14.03.2008 22:45 napisał(a):
Odpowiedź na: Możesz przedstawić noc w ... | juka Pozno juz.. . mozliwe, ze cos pokrece;)

Sie mi kojarzy:
- Straz nocna Rembrandta
- pare obrazow Vincenta van Gogha

Użytkownik: olqusia1 04.12.2013 20:55 napisał(a):
Odpowiedź na: Mam problem z prezentacją... | mania89
Jako że korzystałam z różnych darmowych materiałów do swojej pracy maturalnej chciałbym się nią podzielić bo zdałam na 100% pisząc na dzień przed maturą, może się komuś przyda (nie podałam literatury przedmiotu)


Bibliografia

Temat:,, Motyw nocy w literaturze i sztuce. Przedstaw różne jego funkcje’’
I. Literatura podmiotu:

1. Friedrich Caspar David, Mężczyzna i kobieta patrzący na księżyc, [obraz],1822 Staatliche Museen, Berlin,
2. Goethe Johann Wolfgang, Król Olch, [w:] S. H. Kaszyński: Johann Wolfgang Goethe Dzieła wybrane, PIW 1983,
3. Mickiewicz Adam, Dziady część II, [w:] Mickiewicz Adam, Dziady cz. I-IV, Czytelnik, Warszawa 1974,
4. Mickiewicz Adam, Świtezianka, [w:] Ballady i romanse, Kraków, Zielona Sowa, 2004,
5. Przerwa-Tetmajer Kazimierz, Melodia mgieł nocnych, [w:]Poezje wybrane, Kraków, Greg, 2000,
6. Żeromski Stefan, Przedwiośnie, Greg, 2007, s. 130-134, 159-162,



Pierwszego dnia stworzenia świata Bóg stworzył niebo, ziemię i rzekł „ Niech powstanie światłość”…” I rozdzielił światło i ciemność; nazwał światło dniem a ciemność nocą” Noc z geograficznego punktu widzenia to część doby, w czasie której słońce jest poza linią horyzontu danego obszaru Ziemi. Noc była zawsze postrzegana jako czas na odpoczynek i sen . Z innej strony to czas potajemnych zgromadzeń i spotkań. To pora duchów i miłosnych schadzek. W wielu kulturach utożsamiana ze złem .Noc miała nawet swoich bogów np. Nyks grecka bogini ciemności.
1.Zwyczaje i święta obchodzone nocą:
Czas po zachodzie słońca był zawsze istotny w kulturach świata związane są z nim takie zwyczaje jak Noc Kupały zwana Świętojańską lub Sobótką obchodzona w najkrótszą noc w roku w czasie której tańczono śpiewano, palono magiczne zioła chłopcy skakali przez ognisko a dziewczęta puszczały wianki. Szukano także kwiatu paproci, który w rzeczywistości nie istniał ale był pretekstem do miłosnych spotkań na które przyzwalała starszyzna wioski. W zwyczaju utarły się również, Noc sylwestrowa obchodzona hucznie jako koniec starego i początek nowego roku , Noc poślubna czy też Noc Walpurgii (noc zmarłych, złych duchów). Wielkanoc jak sama nazwa wskazuje wiąże się z nocą najważniejsze wydarzenie w historii chrześcijaństwa miało miejsce nocą. Boże narodzenie również obchodzone jest późnym wieczorem a pasterka jako jedyna w swoim rodzaju odprawiana jest o północy. W związku z tą porą powstało wiele związków frazeologicznych np. mocny Marek czyli człowiek kładący się późno spać, pracować od świtu do nocy czy też z nocy dzień robić czyli w dzień spać a w nocy pracować, Chodzić po nocy ( w ciemności ), czarny jak noc oraz jedna z plag ciemności egipskie Jest to czas tajemnicy, który docenili pisarze poeci i malarze w swojej twórczości. Motyw ten występuje w różnych tekstach kultury i pełni różne funkcje. Szczególnie ten czas upodobała sobie literatura romantyzmu. W przeciwieństwie do oświecenia gdzie panowało światło, w romantyzmie ukochano noc, ciemność i cienie, gdyż to one sprzyjały zjawiskom poza ziemskim, sprawom dziwnym i tajemniczym. Ciemność wywołuje wizje pobudza wyobraźnię, wprowadza w strefę ludzkiej imaginacji, cudowności i fantastyki .
2. Romantyczna wizja nocy związana z ludowymi wierzeniami
a)czas panowania Króla Olch
Swoją balladę w scenerii nocnej umieścił J. W. Goethe. Treść utworu oparta jest na ludowych wierzeniach w istnienie tajemniczego Króla Olszyn lub Elfów. Zamieszkiwał on stawy, drzewa nad wodą i porywał do swego królestwa wybranych ludzi. Oto nocą na koniu jedzie ojciec z chorym synkiem. Majaczące w gorączce dziecko widzi wokół siebie dziwny świat: Czy widzisz, mój ojcze, tam tańczą wśród drzew / Srebrne królewny, czy słyszysz ich śpiew? / – O, synku mój, to księżyc tak lśni, / To księżyc tańczy wśród czarnych pni. Król Olch mami go obietnicami pięknego świata i pragnie go tam zabrać. Dziecko symbolizuje romantyczność wrażliwość i wiarę w świat pozazmysłowy, nierealny. Ojciec natomiast jest realistą i nierozumnie przerażonego chłopca. Dziecko umiera w jego ramionach opiekuna, nasuwając wizję zwycięstwa Króla Olch. Mrok mgła, silny wiatr i rozłożyste drzewa wywołują nastrój niesamowitej grozy. Noc jest tu czasem przeznaczonym dla istot nadprzyrodzonych.
b)Pora odprawiania obrzędów dziadów
Noc jest także miejscem II części dramatu Mickiewicza „Dziady”. Przedstawiony jest stary, ludowy zwyczaj, wywodzący się jeszcze z czasów pogańskich. Jest to święto dziadów przypadające na noc przed Zaduszkami, polega na wywoływaniu duchów zmarłych i udzielaniu im pomocy. Ceremonia odbywa się w ciemnej kaplicy na cmentarzu w tajemniczości, grozy zasłoniętych okien i zapalonych świec w asyście Chóru powtarzającego kwestie Guślarza lub duchów. Ważną rolę pełni Guślarz, jest gospodarzem obrzędu wypowiada zaklęci przywołuje i odwołuje duchy poprzez magiczne czynności jak zapalenie kądzieli wianków czy wódki. Chór podtrzymuje w niepewności powtarzając ,, Ciemno wszędzie, głucho wszędzie!/ Co to będzie? Co to będzie”

3. Pora schadzek i miłości
a) sceneria spotkań Baryki i Laury
Noc kojarzona jest i intymnością, kiedy to mrok nie tylko skrywa kochanków ale pozwala im na chwilę przebywania tylko ze sobą i doskonalsze odczuwania wzajemnych relacji . Nocą nie możemy polegać tylko na wzroku, nikt nie przeszkadza parom z dala od zgiełku rozwijają się uczucia. Wątek ten przewija się w znanych powieściach stanowi problem dla wielu bohaterów np. w Przedwiośniu Cezary Baryka zostaje kochankiem pięknej dojrzałej Laury. Kobieta ta miała jednak już narzeczoną pana Barwickiego, dlatego ich spotkania odbywały się potajemnie pod osłoną nocy. Sekretny romans nie trwał jednak długo, odkrył go narzeczony Laury i kochankowie wyrzekli się uczuć.
b) Czas spotkań Strzelca i …
To właśnie porą nocną przy świetle księżyca rozgrywa się akcja ballady A. Mickiewicza pt. Świtezianka. Strzelec spotyka swą tajemniczą ukochaną, która okaże się mieszkanką jeziora. Chłopak zapewnia o swej miłości i składa przysięgi wierności. Dziewczyna ostrzega ,,….bo kto przysięgę naruszy,/ Ach biada jemu za życia biada!/ I biada jego złej duszy!”Młodzieniec wracając do domu dostrzega Piękną postać w toni zburzonego jeziora, zapomina o chwilę wcześniej złożonych przysięgach i daje się zwieść jej urokom i podąża za rusałką. Kiedy poznaje w niej swoją ukochaną jest już za późno. Według ludowej zasady nie ma winy bez kary chłopak musi ponieś konsekwencje . Ciało jego pochłonęło jezioro a dusza będzie się błąkać po drzewem, gdzie spotykał się z ukochaną.


4. Tło dla plastycznego przedstawienia zjawisk tu występujących
a)Malarstwo Caspara Davida Friedricha
Przykładem wspólnie spędzonego czasy w scenerii nocnej przez partnerów jest obraz
Caspar David Friedrich Mężczyzna i kobieta obserwujący księżyc
Artysta, reprezentujący niemiecki romantyzm, namalował parę w zagadkowej scenerii. Widzimy mocno pochylone drzewo z powyginanymi gałęziami, dramatycznie próbujące utrzymać równowagę. Z lewej strony stoi odwrócona tyłem do widza para obserwująca niebo. Głównym bohaterem obrazu jest sam księżyc w świetlistej poświacie, znajdujący się w centrum obrazu. To księżycowe światło sprawia, że para przystaje i obejmując się przeżywa nocne zjawisko.
b)Krajobraz górski nocą
Cisza i spokój dają artystom natchnienie a pora ta jest najlepszym czasem aktu tworzenia
Pięknym wierszem podejmującym tematykę przyrodniczą i zaliczanym do liryki tatrzańskiej jest utwór Kazimierza Przerwy-Tetmajera Melodia mgieł nocnych (Nad Czarnym Stawem Gąsienicowym) stanowi wyraz fascynacji urokiem górskich krajobrazów. Tematem wiersza są mgły tańczące przy świetle księżyca. W tym młodopolskim utworze wyraźne są środki impresjonistyczne. Pokazana jest lekkość zwiewność, a jednocześnie plastyczność obrazu. Podmiot utożsamiający się z mgłami mówi „puchem mlecza się bawmy i ćmy błoną przezrocza,i sów pierzem puszystym, co w powietrzu krąg toczą,” Noc jest tutaj tylko pretekstem. Jest tłem dla plastycznego przedstawienia wszystkich zjawisk dokonujących się wtedy, gdy mrok spowija ziemię. Ukazuje się nam obraz niezwykle barwny, wesoły wręcz. I pełen dynamizmu – noc, pod warunkiem, że zostanie zachowany warunek ciszy, daje człowiekowi możliwość bliskiego połączenia się z naturą dzięki uzewnętrznieniu przez niego emocji.

5.Noc we współczesnym świecie :
Inaczej ta pora wygląda w mieście i inaczej na prowincji. W dużych miastach ze względy na olbrzymią ilość świateł neonów i multimedialnych bilbordów reklamowych daje wrażenie, że miasto bardziej żyje nocą niż za dnia. Na prowincji jest odwrotnie jest to czas niemal głuchej ciszy a każdy szelest budzi niepokój. Niektórzy twierdzą że noc ucisza sumienie oraz pewnym sensie daje oderwanie od szarej rzeczywistości może dlatego jest to czas przeznaczony często na rozrywki jak dyskoteki, koncerty, festiwale filnowe . To co dziej się nocą jest inne ciekawsze dlatego udaną inicjatywą jest ciesząca się dużym zainteresowaniem noc muzeów obchodzona w ostatnich tygodniach. Noc jest najczęstszą porą akcji horrorów i thrillerów, ponieważ i buduje napięcie i grozę, a z ciemności w każdej chwili może wyłonić się nagle kreatura zła.
6. Wnioski
Noc przewija w sztuce się od jej początków jest nieoderwanym elementem egzystencji i bytu ziemskiego. Motyw nocy występuje w różnych funkcjach niekiedy jest traktowany bardziej dosłownie a niekiedy pełni funkcję symboliczną Noc kryje w sobie niesamowitość, nieokreśloność, coś, czego nie da się odkryć do końca – i dlatego tak bardzo fascynuje ludzi.