Bohaterem tej historii jest Bartolomeo Spada - stutrzydziestoletni mężczyzna, który nie może umrzeć. Nie dość, że długowieczny starzec jest symbolem biologicznej witalności, to jeszcze zostaje przykładem ideologii płodności włoskich faszystów. I kiedy już się nam wydaje, że Herling-Grudziński poprowadzi dalej swą opowieść jako wariację na temat związku śmierci i narodzin, płodności i umierania, witalności i jej zaniku, nagle pojawia się motyw z zupełnie innego kręgu tematycznego. Oto bowiem uwielbiany przez faszystów abruzyjski matuzalem okazuje się Żydem.

[Wydawnictwo Literackie, 2007]