Na początek muszę się przyznać, że przeczytałam dopiero dwie książki z cyklu Zofii Staneckiej o Basi: Basia i podróż (Stanecka Zofia) i Basia i moda (Stanecka Zofia). Mogłoby się wydawać, że to trochę mało na wydawanie opinii o całej serii. Jestem jednak przekonana, że to, co urzekło mnie w tych dwóch tomach, jest obecne także w pozostałych.

Basia jest zupełnie zwyczajną małą dziewczynką. Ma mamę, tatę i dwóch braci. Przeżywane przez nią przygody również są zwyczajne: wyprawa na zakupy, wyjazd na wakacje, wizyta u dentysty. Basia nie jest ani wyjątkowo grzeczna, ani bardzo niegrzeczna. Miewa gorszy humor, czasem kłóci się z bratem, czasem narzeka. Jednak odkrywany przez nią świat okazuje się w końcu wspaniałym miejscem, pełnym niespodzianek i powodów do radości. Dziecko poznające Basię nauczy się patrzeć z humorem na otaczającą je rzeczywistość. Usłyszy też życiowe porady ("Niedobrze jest ulegać nakazom mody, Basiu [...] Moda człowieka zniewala, sprawia, że ludzie chcą rzeczy, których wcale nie potrzebują"), podane w wyjątkowo nienachalnej formie - nie na końcu książeczki, nie w postaci morału. Po prostu gdzieś w połowie opowiadania Mama lub Tata wypowie kilka zdań wartych zapamiętania.

Książki o Basi są świetną lekturą nie tylko dla najmłodszych, ale także (a może przede wszystkim?) dla dorosłych. Wspaniale oddają codzienne życie z gromadką dzieci, rozśmieszając i rozczulając jednocześnie:
"Śniadanie zjedli w biegu i wciąż rozespani władowali się do samochodu. Ledwie zapięli pasy, Franek zaczął płakać, bo zapomniał pluszowego krokodyla. Tata poszedł już do pracy, więc wszyscy musieli wysiąść i wrócić do mieszkania. W drodze powrotnej Basia zgubiła czapkę. Okazało się, że wpadła do kałuży. Musieli zawrócić, żeby wziąć inną. Kiedy wreszcie dotarli do samochodu, Mama była zgrzana, Franek dostał czkawki, a Basia i Janek zaczęli się kłócić, kto usiądzie przy oknie".
Samo życie! - zakrzyknie chyba każdy rodzic. Trafność opisów i dialogów dotyczy zresztą nie tylko sytuacji związanych z dziećmi:
"Czy mogę w czymś pomóc? - usłużny sprzedawca w sportowej koszulce pojawił się przed nimi z uśmiechem. - Może zainteresuje pana nasza oferta promocyjna. Mamy przecenę na męskie obuwie sportowe. Jest to absolutnie wyjątkowa okazja, żeby kupić pełnowartościowy towar po naprawdę okazyjnej cenie. - Sięgnął do stojącego obok stołu i sprawnym ruchem wysupłał z pudełka buty z czerwonego zamszu. - Proszę zwrócić uwagę na elastyczność podeszwy, wykonanej ze specjalnej termoutwardzalnej gumy, oraz na sznurowadła z czterech splotów. Do każdej pary dodajemy jedne sznurowadła w kontrastowym kolorze gratis."
Jakbym widziała tego sprzedawcę. I po prostu słyszę, jak akcentuje słowa-klucze: absolutnie wyjątkowa, pełnowartościowy, okazyjna.

"Basię" cenię także za przełamywanie stereotypów. Mama Basi potrafi sobie poradzić z zepsutym samochodem, a Tata wysłany z córką na poszukiwania kombinezonu nie dopytuje się, jak kupić ubranie dla dziecka i gdzie znaleźć odpowiednie sklepy. Manii zakupów mogą ulec oboje rodzice, nie tylko kobieta. A moim absolutnie ulubionym cytatem z "Basi" jest rozmowa Mamy z mechanikiem (odpowiedź Mamy jest napisana na czerwono, większym drukiem, co pogłębia efekt):
"- Pani tak sama? Z trójką dzieci? Że też mąż panią puścił...
Mama zrobiła się czerwona na twarzy.
- Jestem dorosła - powiedziała. - Nikt mnie nigdzie nie musi puszczać."
Dzięki temu fragmentowi "Basia i podróż" stała się moją ulubioną książką o feminizmie :)