Z przyjemnością i głęboką kontemplacją poczytuję sobie "Drabinę Jakubową: Rzecz o aniołach". Jak sam tytuł wskazuje, jest to książka o świecie i posłudze aniołów. Sergiusz Bułgakow jako duchowny, filozof, teolog opisuje w sposób mistyczny świat aniołów, łącząc religię prawosławia z myśleniem rzymskich katolików.

"(...), przy samym swoim stworzeniu człowiek otrzymuje nie tylko boski dar miłości, ale i możliwość miłości: nie tylko siebie samego, ale i swojego drugiego/innego i nie chodzi tylko o ludzkich przyjaciół, ale o przyjaciela duchowego. Ten drugi każdego człowieka, ten przyjaciel, jedyny i osobisty, właściwy dla każdego człowieka jest jego aniołem stróżem, istotą nie z tego, nie z ludzkiego świata (...)"*.

Autor w niesamowity sposób opisuje anioły jako odrębne istoty istniejące we własnym bezcielesnym świecie między niebem a ziemią na drabinie Jakubowej, łączącej nasz świat ze światem nam zupełnie nieznanym. Anioły to nasi przyjaciele, duchowi opiekunowie, którzy czuwają zawsze i wszędzie. Są niestrudzeni, niewidzialni, niesłyszalni, niedostępni dla żadnego cielesnego czy nawet duchowego postrzegania. Zrozumiała jest obawa człowieka i strach przed tą istotą nieziemską, gdyż zobaczyć anioła to tak, jakby być blisko śmierci.

Autor odkrywa czytelnikowi również swoją intuicję antropologiczną i opisuje miłość duchową do samego siebie obarczoną groźbą egoizmu oraz miłość do drugiego człowieka. Pisze o miłości zwyczajnej, ludzkiej, skomplikowanej. Nie są to jednak suche wywody, ale głębokie wewnętrzne przeżycia, które dotykają każdego człowieka. Są to pozytywne przeżycia, dające szczęście i negatywne, dające cierpienie, ale za to bardzo nas wzbogacające duchowo.

Warto przeczytać również opisaną w tej książce Apokalipsę św. Jana. Opis poszczególnych wizji pozwala przybliżyć się myślami do tego, co nieznane, a także do upadku najwyższego z cherubinów - szatana. Autor wyjaśnia, że upadek anioła jest spowodowany stworzoną wolnością i świadomym wyborem, odwróceniem się od miłości Boga, a nie przez słabość, jaka charakteryzuje istotę ludzką.

"To jest mroczna tajemnica stworzonej wolności, która zawiera w sobie nieprzezwyciężalną głębię niebytu, która jest gotowa rozwijać się, dopóki nie zostanie ostatecznie przezwyciężona i sprowadzona do potencji, do złudnego cienia. Ale to nie może być ani wyjaśnione, ani zinterpretowane, bowiem taka wolność - stworzona wolność niebytu, jest absolutną samowolą, irracjonalnością, ale jednocześnie stanowi rdzeń wolnego ja, dopóki ono go nie przerośnie (...)"**.

Jeśli ktoś lubi zatapiać się w mistykę, to jest to książka dla niego. Ja nadal poczytuję "Drabinę...".



---
* Sergiusz Bułgakow, "Drabina Jakubowa: Rzecz o aniołach", tłum. Tomasz P. Terlikowski, wyd. Fronda Apostolicum, 2005, str. 28.
** Ibidem, str. 188.