Edmond de Goncourt (1822-1896)

"Bracia Zemganno" stanowią powieść autobiograficzną: dwaj cyrkowcy, dwaj bracia Gianni i Nello, to Edmund i Juliusz Goncourt - artyści pióra, w swoich zmaganiach ze słowem wyobrażeni jako artyści trapezu. Życie cyrkowców, ich obyczaje, sukcesy i niedole, a przede wszystkim osobliwość tych ludzi, od dawna kusiło pisarzów i poetów... Projekt ów zdołał urzeczywistnić tylko Edmund z tym, że śmierć Juliusza zmieniła radykalnie charakter książki: elementy studium socjalnego cofnęły się na drugi plan, "Bracia Zemganno" stali się cyklem aluzyjnych, lecz i przejrzystych wspomnień po zmarłym, wspomnień lirycznych, lecz nasyconych momentami analizy.

Ze wstępu Juliana Rogozińskiego

[Czytelnik, Warszawa 1979]