„Uwięziony w mroku” Małgorzaty Cimek-Gutowskiej to niepokojący obraz obsesji i swego rodzaju studium dewiacji. Akcja powieści rozgrywa się w latach 30. XX wieku, w bliżej nieokreślonym prowincjonalnym mieście. Bohaterem jest młody mężczyzna, jubiler, żyjący w izolacji od ludzi z powodu swojej wyjątkowej brzydoty. Podobnie jak każdy inny człowiek, Ignacy pragnie miłości i bliskości, jednak pragnienia te, nie mogąc zostać zaspokojone, wyrodnieją. Naturalne potrzeby potwornieją w niepokojące żądze, które zmieniają bohatera w czający się po zaułkach cień. Śledzi on i obserwuje z ukrycia nieznajomą młodą kobietę, będącą przedmiotem jego pragnień. Włamuje się do jej mieszkania, kradnie osobiste drobiazgi, czyta zapiski w dzienniku. Jego stosunek do dziewczyny to erotyczne ubóstwienie graniczące z uprzedmiotowieniem i mizoginicznym wstrętem, który pojawia się, gdy obiekt obsesji nabiera cech realnych. Ignacy nie jest zakochany w kobiecie, którą obserwuje, pożąda jedynie jej fizycznego piękna, jej moralność i intelekt ocenia bardzo nisko. Ta surowość i brak wyrozumiałości w stosunku do innych współistnieją w nim z zupełnym zaprzeczeniem własnego moralnego upadku.

Powieść czyta się szybko, sprzyjają temu krótkie rozdziały i staranny, dopracowany styl. Pierwszoosobowa narracja zmusza czytelnika do utożsamienia się z odstręczającym bohaterem, wejścia w skórę dewianta – jest to doświadczenie tyleż nieprzyjemne, co zaskakujące.

Duszny i mroczny klimat, nasycenie nieco perwersyjną erotyką przywołują skojarzenia z rysunkami Brunona Schulza, którego zresztą czyta główny bohater.

Książka warta polecenia każdemu, kto lubi dobrze opowiedziane, nietuzinkowe historie i kto ceni sobie staranność powieściowej formy.


[Recenzja jest nieznacznie zmienioną wersją tekstu, który zamieściłam wcześniej na swoim blogu]