Literaci, podobnie jak inni artyści, wydają się szczególnie predestynowani do odejścia z tego świata w sposób nienaturalny. Może się to wiązać z podkreślanym w wielu (naukowych i mniej naukowych) artykułach związkiem ponadprzeciętnych zdolności ze skłonnością do nadużywania substancji psychoaktywnych oraz do zaburzeń psychicznych, zwłaszcza depresji i choroby dwubiegunowej. Może, ale czy musi? Bo o ile w niektórych przypadkach (vide Sylvia Plath, Sarah Kane, Edward Stachura, Ernest Hemingway) wydaje się oczywiste, to już na przykład w całym 89-letnim życiu Sándora Máraia (Dagny Kurdwanowska jest zwolenniczką takiej właśnie, może mniej poprawnej, ale nasuwającej się niejako instynktownie, formy odmiany jego nazwiska; ja również) nie zdarzyło się nic, co by pozwalało przypuszczać, że jego umysł pracuje na nieprawidłowych obrotach. A niewiele młodszy Bohumil Hrabal, król ironicznego humoru, czy naprawdę mógłby celowo za bardzo wychylić się z okna podczas karmienia gołębi?...

Autorka tego opracowania, wydanego w doskonałej serii „Literatura i kontrowersje”, podjęła próbę rozwiązania zagadek samobójczej śmierci kilkudziesięciu znanych postaci ze świata literatury na podobieństwo spraw kryminalnych. Są tu okoliczności, poszlaki i całe „postępowanie dowodowe”, a przy okazji zgrabnie nakreślone sylwetki twórców, cytaty z ich utworów i z tego, co o nich pisano, fotografie ich samych i fotosy z ekranizacji ich utworów, wykazy ulubionych książek… jednym słowem, wszystko, co czytelnicze tygrysy lubią najbardziej, nawet jeśli się obraca wokół tak przygnębiającego tematu, i nawet jeśli większość z tego, co tu przeczytają, od dawna wiedzą. Rzecz w tym, jak wymownie i estetycznie jest to podane.


---
* Dagny Kurdwanowska, "Biblioteka samobójców", wyd. Park, 2011, s. 6.