Géza Csáth (właśc. József Brenner, 1887-1919) to jeden z najciekawszych pisarzy węgierskich początku XX wieku. Dzieciństwo i wczesną młodość spędził w Szabadce (dziś Subotica), wojwodińskim miasteczku na południowych kresach Węgier, gdzie krzyżowały się kultury, religie, narodowości.

Był prozaikiem, krytykiem muzycznym i bacznym kronikarzem budapeszteńskich scen, kompozytorem, domorosłym skrzypkiem i pianistą, dobrze zapowiadającym się lekarzem psychiatrą, entuzjastą teorii Freuda. Był także dandysem, maniakiem seksualnym, morfinistą, a wreszcie mordercą i samobójcą.

Tom "Opium" ukazuje dwa oblicza Csátha. W pierwszej części przedstawiamy garść jego najlepszych opowiadań, lirycznych i niepokojących zarazem, często inspirowanych psychoanalizą. Drugą część stanowią fragmenty dzienników, które pozwalają zajrzeć w głąb psychiki autora – nasycony erotyzmem zapis życia artysty targanego typowymi dla przełomu wieków niepokojami, kronika szaleństwa narkomana, bezskutecznie walczącego z nałogiem.

Całość dopełniają przenikliwy esej Elżbiety Cygielskiej oraz wygłoszona nad trumną Csátha mowa pogrzebowa jego kuzyna, znanego węgierskiego prozaika i poety Dezső Kosztolányiego.

[Państwowy Instytut Wydawniczy, 2016]