Książka: Klara i półmrok

"Klara i półmrok" wydaje się łatwiejsza w odbiorze niż np. "Jaskinia filozofów" czy "Dafne znikająca", o konstrukcji nie tak zaplątanej, "szkatułkowej", bardziej klasycznej. Ale jest też znacznie bardziej nasycona problemami aktualnymi dla nas, ludzi. Autor nie bawi się z czytelnikiem w zagadki labiryntu narracji, tym razem pod płaszczykiem kryminału stawia pytanie o stosunek człowieka do sztuki. I vice versa. O priorytety, co jest ważniejsze, artysta, dzieło, odbiorca? A może pieniądz? W końcu ...

Pierwsze, co się rzuca w oczy w przypadku tej powieści, jeszcze zanim na dobre rozpoczniemy lekturę, to fakt, iż polski przekład przygotowały trzy tłumaczki (wyd. Muza, Warszawa 2009 – mój egzemplarz pachnie ślicznie). Dosyć zastanawiające zagranie i chętnie poznałbym przyczyny takiego osobliwego zabiegu, bo „Klara i półmrok” nie jest jakimś literackim molochem, żeby do przekładu angażować aż trójkę kobiet, a poza tym, gdzie kucharek sześć, tam musztarda po obiedzie i sporo menstruacyjnego nabzd...

Rok 2006. Artystycznym rynkiem rządzi kierunek zwany hiperdramatyzmem, w którym ludzie stają się dziełami sztuki. Żywe "płótna" można kupić, postawić w galerii lub we własnym salonie, sprzedać, wywieźć do innego kraju, poćwiartować i porzucić w lasku wiedeńskim... Właśnie tam zostaje odnaleziona martwa czternastoletnia modelka, a zarazem zniszczony obraz "Defloracja", autorstwa Bruno Van Tyscha. Rozpoczyna się podwójne śledztwo, prowadzone przez policję i towarzystwo ubezpieczeń dzieł sztuki.

Intrygujący thriller o silnym ładunku erotycznym zagłębia się w półmrok natury ludzkiej, docierając do pozornie nieprzekraczalnych granic. To również metafora społeczeństwa, w którym życie i godność tanieją, gdy w grę wchodzą pieniądze lub sława.

A tymczasem w Madrycie tytułowa bohaterka Klara marzy o tym, by zostać zauważoną przez malarza geniusza. Jest gotowa całkowicie mu się podporządkować, w zamian za uczynienie z niej wyjątkowego dzieła sztuki...

[Muza, 2004]

Owszem, bardzo byśmy chcieli być czystymi dziełami sztuki, jak obraz namalowany na płótnie albo kawałek alabastru – filozofował Gargallo – Ale jesteśmy życiem. A życie nie jest sztuką: życie jest obrzydliwe. Moim zadaniem jest nie dopuścić do tego, by życie zachowywało się jak życie.* - Dziecinko, żeby być wielkim obrazem, trzeba pokonać wszelkie bariery – pouczała ją Marisa Monfort tonem sybilli – Nie zdajesz sobie sprawy, w co wdepnęłaś, dziecinko. Bycie arcydziełem ma w sobie coś… coś nie...