Książka: Syberiada polska

Obecnie uczęszczające do szkoły dzieci wiedzą już, co to Katyń czy też co oznacza data 17 września 1939 r. W czasach jednak mojego uczęszczania do "podstawówki" i nazwy, i daty próżno by szukać w podręcznikach. Gułag zaś był nie znanym, nie używanym słowem. Pan Zbigniew Domino swoją "Syberiadą polską" uzupełnia poletko literatury "gułagowej", czy też w szerszym ujęciu - martyrologicznej. W swej książce opisuje losy Podolan, mieszkańców miejscowości Czerwony Jar, którzy zimą roku 1940 zostają ...

"Syberiada polska" stanowi pierwszą część trylogii pod tym samym tytułem. Autor w bardzo ciekawy sposób przedstawił historię mieszkańców Czerwonego Jaru. Jednym z nich jest Jan Dolina. Tragedie mieszkańców, warunki, w jakich musieli podróżować, zderzenie z Sybirem - to wszystko chwyta za serce. Razem z bohaterami przeżywałam choroby i śmierć najbliższych. Z nimi odczuwałam głód, przeszywający mróz czy ciężar pracy ponad siły. Zwracały moją uwagę niezwykle plastyczne opisy przyrody i sytuacji. ...

Powieść Zbigniewa Domino jest jednym z najobszerniejszych i najpoważniejszych w piśmiennictwie polskim ujęć "tematyki zesłańczej", to znaczy losów ludzi "przesiedlonych" w głąb ówczesnego Związku Radzieckiego z zajętych przez Armię Czerwoną we wrześniu roku 1939 – w wyniku paktu Ribbentrop-Mołotow – ziem wschodnich II Rzeczypospolitej.

"Syberiada..." to utwór ambitny, zrodzony z autentycznego trudu pisarskiego i wiernej pamięci własnych doświadczeniach życiowych autora. Będzie dla czytelników nieocenionym źródłem wiedzy o tym dramatycznym rozdziale "polskich losów" i silnym, głęboko wzruszającym przeżyciem.

Narracja powieściowa w całości jest silna i czysta w wyrazie, przykuwa uwagę, zjednuje bohaterom powieści życzliwość i współczucie czytelnika. A obraz losów zesłańców, ukazany w szerszym kontekście sytuacji w ówczesnym ZSRR, postaw, nastrojów i lęków jego mieszkańców, uznać trzeba za sprawiedliwy i uczciwy, wolny od wszelkiej demagogii, urazów i uprzedzeń.

Na podstawie powieści Zbigniewa Domino "Syberiada polska" powstał film pod tym samym tytułem, w reżyserii Janusza Zaorskiego, którego premiera kinowa planowana jest w lutym 2013 r.

[Studio Emka, 2012]