Książka: Neandertalczyk: W poszukiwaniu zaginionych genomów

O Neandertalczyku nie ma w książce zbyt wiele - to nie jest monografia opisująca ten gatunek człowieka i tych czytelników, którzy chcieliby dowiedzieć się o nim więcej odsyłam do innych pozycji. Wartość książki należy upatrywać w czymś innym. To pokazanie od podszewki, jak funkcjonuje współczesna nauka. Autor drobiazgowo opisuje drogę jaką przeszedł, próbując dokonać sekwencjonowania genomu Neandertalczyka. Była to droga żmudna i najeżona trudnościami, zarówno by pozyskać materiał genetyczny z ...

Czego dowiedzieliśmy się o pochodzeniu człowieka dzięki badaniom genomu naszych najbliższych ewolucyjnie krewnych? „Neandertalczyk” przedstawia fascynującą historię okrywania odpowiedzi na to pytanie. Od pierwszych prób badań kopalnego DNA w latach 80. aż po uwieńczone sukcesem zsekwencjonowanie genomu neandertalczyka w 2010 r., śledzimy niezwykłą opowieść o narodzinach nowej dziedziny nauki, której porażki i triumfy ze swadą opisuje człowiek, dzięki któremu badania te w ogóle się rozpoczęły.

Odczytanie pełnego zapisu informacji genetycznej neandertalczyka sprawiło, że dowiedzieliśmy się o nim znacznie więcej, niż kiedykolwiek odkrylibyśmy dzięki tradycyjnym badaniom paleontologicznym. Przede wszystkim jednak zbliżyło nas do odpowiedzi na pytanie, jakie biologiczne czynniki sprawiły, że to ludzie współcześni – a nie nasi wymarli krewni – odnieśli oszałamiający sukces ewolucyjny. No właśnie, czy jednak neandertalczycy wymarli bez śladu?

Odkrycia Svante Pääbo zrewolucjonizowały antropologię i doprowadziły do naniesienia poprawek w naszym drzewie genealogicznym. Stały się fundamentem, na którym jeszcze przez długie lata budować będą inni badacze – antropolodzy, paleontolodzy, genetycy populacyjni, ewolucjoniści.

„Neandertalczyk” to wciągająca opowieść o marzeniach, wytrwałości i nauce najwyższej próby. To opowieść dla wszystkich, którzy zadają sobie pytanie, kim jesteśmy – i skąd pochodzimy.


„Rzadko się zdarza, by kulisy wielkich odkryć w nauce opisywali ich autorzy – w dodatku czyniąc to w świetnym stylu i opowiadając ciekawą historię. Jeśli chcecie dowiedzieć się, jak uprawia się prawdziwą naukę, musicie przeczytać tę książkę”.

Edward O. Wilson, profesor Harvard University


„Problem po problemie, rozwiązanie po rozwiązaniu, Pääbo relacjonuje przebieg badań, które doprowadziły do odkrycia naszych genetycznych związków z neandertalczykami, przedstawiając przy okazji realia współczesnej nauki i pozwalając nam doznać ekscytacji, jaką odczuwają badacze dokonujący wielkiego odkrycia naukowego”.

Richard Wrangham, profesor Harvard University


„»Neandertalczyk« autorstwa Svante Pääbo to niesamowita historia człowieka, który w pojedynkę wyruszył na poszukiwanie korzeni naszego gatunku, uzbrojony w najnowsze zdobycze genomiki. Pääbo opowiada o swoich odkryciach – zarówno tych pierwszych, dzięki którym dowiedzieliśmy się wiele nowego o naszych przodkach, jak i tych późniejszych, które dowiodły, że ludzie krzyżowali się z neandertalczykami i że domieszka neandertalskiego DNA trafiła do genomu ludzi współczesnych. Oto nauka w najlepszym wydaniu”.

J. Craig Venter, biolog i dyrektor J. Craig Venter Institute


Svante Pääbo jest dyrektorem Zakładu Genetyki w Instytucie Antropologii Ewolucyjnej w Lipsku. Jego przełomowe odkrycia wielokrotnie przedstawiano w mediach i opisywano na łamach prasy. W 2009 r. tygodnik „Time” zaliczył go do stu najbardziej wpływowych ludzi świata.

[Prószyński i S-ka, 2015]