Juan Gabriel Vásquez. Kolumbijski pisarz, dziennikarz i tłumacz urodzony w 1973 roku w Bogocie. Studiował na paryskiej Sorbonie, przez ponad dziesięć lat mieszkał w Barcelonie. Międzynarodową sławę przyniosła mu obsypana nagrodami powieść "Hałas spadających rzeczy". Jego książki przetłumaczono na dwadzieścia osiem języków i wydano w czterdziestu krajach. Jest laureatem licznych wyróżnień literackich, m.in. English Pen Award 2012, nagrody Hiszpańskiej Akademii Królewskiej czy nagrody Rogera Caillois za całokształt twórczości, którą wcześniej otrzymał m.in. Mario Vargas Llosa. Jego powieść "Kształt ruin", która znalazła się w ścisłym finale Międzynarodowej Nagrody Bookera, ukazała się nakładem imprintu Echa w 2020 roku. Laureat Premio Bienal de Novela Mario Vargas Llosa.
"Przyznaję bez bicia, po lekturze «Kształtu ruin» doszedłem do wniosku, że jest to książka tak doskonała, że lepszej napisanej przez Juana Gabriela Vásqueza już na pewno nie przeczytam. Byłem jednak w błędzie, i to ogromnym, bowiem »A gdy obejrzysz się za siebie« to dzieło jeszcze bardziej porywające.
Kolumbijski pisarz - niesłusznie nazywany następcą Garcíi Márqueza, jest bowiem twórcą absolutnie osobnym - przedstawia historię życia reżysera Sergia Cabrery oraz całej jego rodziny, w sposób nieprawdopodobny wręcz doświadczonej przez życie, a jednocześnie w losach, której, jak w soczewce, skupia się opowieść o dziejach świata na przestrzeni ostatnich stu lat. «A gdy obejrzysz się za siebie» jest dziełem fikcyjnym, ale nie ma w nim wyobrażonych epizodów - wyjaśnia Vásquez w słowie od autora, które kończy książkę. I jest to zdanie potrzebne, bo faktycznie trudno uwierzyć, że ktoś mógł przeżyć aż tyle, przetrwać, a nawet zachować w sobie resztki optymizmu. I że ktoś w oparciu o fakty gromadzone przez lata był w stanie zbudować klasyczną powieść.
Budzi podziw odwaga Vásqueza, który podjął się napisania powieści, w której możliwe było zaistnienie tak wielu złożonych wątków, nieprawdopodobnych sytuacji, których doświadczyli Sergio i jego rodzina, opisanie skomplikowanych relacji między bliskimi sobie ludźmi, odnotowanie, jak często brutalny wpływ na ich codzienność miała polityka - nie tylko kolumbijska. Jest to książka, piszę to z pełną odpowiedzialnością, prawdziwie wielka. I jeszcze jeden dowód na to, że współczesna literatura południowoamerykańska zaskakuje i zachwyca.
Nie sposób nie docenić też tytanicznej pracy tłumaczki Katarzyny Okrasko. Vásquez w swojej twórczości brawurowo bawi się językiem, konstrukcją zdań, akapitów i rozdziałów, a do tego mistrzowsko panuje nad całością tekstu. Co jakiś czas podrzuca też czytelnikowi zagadki. Nie każdy autor przekładu potrafiłby znaleźć na nie jednoznaczne odpowiedzi. Okrasko - tak".
Michał Nogaś, "Gazeta Wyborcza" / "Książki. Magazyn do czytania"
"Vásquez zastąpił Gabriela Garcíę Márqueza jako wielkiego mistrza literatury kolumbijskiej".
"The New York Review of Books"
"Jedna z wielkich powieści napisanych po hiszpańsku".
Mario Vargas Llosa, "El País"
"Kłuje, uderza, boli, błyszczy. Ta literatura walczy, by stać się życiem i walczy o życie, by opowiedzieć. Cóż za wspaniała książka!".
Manuel Rivas
[Wydawnictwo Echa, 2022]